بزرگترین چالش بازار صادراتی پوشاک ایران، در شرایطی که توسعه صادرات در همه حوزه‌ها از جمله پوشاک می‌تواند آورده ارزی قابل توجهی برای کشور به همراه داشته باشد، ضمن اینکه بسترهای لازم را برای افزایش فرصت های شغلی جدید و … فراهم آورد، اما به نظر می‌رسد این شاخه از صنعت با چالش‌هایی برای افزایش حضورش در بازارهای جهانی مواجه است. مواردی که نیاز به بررسی بیشتر داشته و باید مسئولان امر به آن توجه ویژه کنند.

به گزارش پایگاه خبری وقایع‌نیوز: الهام صادقی: درحالی که ابوالقاسم شیرازی، رئیس اتحادیه تولید کنندگان و فروشندگان پوشاک تهران چندی قبل از صادرات پوشاک تولید شده در کشورمان به عراق، سوریه، افغانستان حتی روسیه سخن گفته است، اما به نظر می‌رسد بهرام شهریاری، نایب رییس اتحادیه تولید، صادرات نساجی و پوشاک ایران نظر دیگری دارد، آنچه که به طور کلی با اظهار نظر شیرازی متفاوت بوده حتی بر خلاف آن است، زیرا که طبق اظهارات وی صادرات پوشاک ایرانی به دیگر کشورها در حد صفر است.

آنچه که باید آن را هشدار جدی برای تولیدکنندگان پوشاک در کشور تلقی کرد، زیرا که بازار جهانی می‌تواند برایشان هم درآمد زا بوده و هم فرصت قابل توجهی را جهت داشتن مشتریان بیشتر و به طبع آن فروش بالاتر همچنین ارز آوری رقم زند.

یک چرایی تامل برانگیز

با این وجود اما جدا از همخوان نبودن حتی تناقض موجود در اظهارات دو فردی که هر یک بر این حوزه اشراف دارند، موضوعی دیگری که به علامت سئوال بزرگی تبدیل می‌شود، این است که چرا تولیدکنندگان پوشاک در کشورمان نتوانسته‌اند، در بازارهای بزرگ جهان برای خود سهمی داشته باشند؟ این در حالی بوده که بسیاری از تولیدات صنف مذکور از کیفیت قابل توجهی برخوردار است و به این ترتیب می‌تواند مشتریانی در دیگر کشورها داشته باشد.

در این میان باید گفت که با مروری بر اطلاعات منتشر شده به نظر می‌رسد چین بزرگترین صادر کننده پوشاک به تعداد قابل توجهی از کشورهای جهان است. آنچه که با مروری بر آمار و ارقام منتشر شده از سوی یورو استات نیز به خوبی مشهود است، چرا که بر اساس اطلاعات انتشار یافته کشورهای عضو اتحادیه اروپا رقمی معادل ۶۹ میلیارد یورو لباس از خارج از این اتحادیه وارد کرده‌اند که در این میان چین سهم ۳۰درصدی داشته است، به عبارتی چین با ۲۱ میلیارد یورو  بزرگترین مبدا این پوشاک صادراتی به اتحادیه مذکور بوده است.

اما در رتبه های بعدی پس از چین کدام یک از کشورها توانسته‌اند سهم قابل توجهی در بازار وارداتی البسه کشورهای عضو اتحادیه اروپا داشته باشند؟ پرسشی که در پاسخ به آن باید عنوان کرد، پس از چین، بنگلادش با ۱۲ میلیون یورو به عبارتی سهم ۱۸ درصدی بر سکوی دومین کشور صادرکننده پوشاک به کشورهای عنوان شده تکیه زند، این در حالی بوده که  ترکیه با هشت میلیون یورو سهم ۱۲ درصدی را از آن خود کرده و به این ترتیب در جایگاه بعدی قرار دارد.

سهم ناچیز ایران از بازارهای جهانی البسه

اما با توجه به آنچه که گفته شد سهم ایران از بازار صادرات البسه به عنوان کالایی پرمصرف در کشورهای مختلف جهان اگر هم صفر نباشد در مقایسه با دیگر حاضران در عرصه صادرات کالای اشاره شده بسیار اندک است.

اگر بخواهیم نگاهی آماری به این مقوله داشته باشیم باید گفت که برخی از پیش ‌بینی‌ها در حوزه تجارت مذکور بیانگر این مطلب بوده که بازار مصرف البته تا سال ۲۰۲۵ در جهان مرز دو تریلیون ‌دلار را پشت سر خواهد گذاشت، بازاری که ارزش آن اکنون رقمی معادل ۱٫۱ تریلیون دلار عنوان شده است.

به این ترتیب افزایش این رقم جدا از سودآوری که برای کشورهای صادر کننده خواهد داشت، به طور قطع  سهم قابل توجهی هم در ایجاد فرصت های جدید اشتغال، همچنین رونق کسب ‌و کار در این صنعت ایفا خواهد کرد.

به رغم همه آنچه که عنوان شد اما براساس اطلاعات سایت سازمان تجارت جهانی، کشور ما همانطور که پیش تر اشاره شد در حوزه صادرات پوشاک سهم چندانی ندارد، بلکه این رقم کمتر از ۰٫۱ درصد در اقتصاد دنیا اعلام شده است.

عوامل متعددی دست به دست یکدیگر داده‌اند

در این میان البته نکته دیگری نیز بیان شده است، آنچه که شاید موجب شده تا حضور ایران در بازار پر مشتری پوشاک در جهان کمتر از عدد و رقم موجود باشد، اینکه گفته شده تجار کشورهای دیگر به ایران می‌آیند و محصولات مختلف از جمله پوشاک و فرش ماشینی را به صورت ریالی خریداری کرده و به دیگر کشورها می‌‌برند، در این شرایط بسیاری از این موارد حتی ثبت هم نمی‌ شود. موضوعی که مجید افتخاری، نایب رییس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک تهران هم به آن اشاره کرده است.

اما به واقع چرا به رغم وجود پتانسیل های فراوان سهم ایران از این بازار پرمشتری رقمی بسیار ناچیز حتی در حد صفر است؟

در این خصوص باید گفت که به نظر می‌رسد عوامل متعددی دست به دست یکدیگر داده‌اند تا شرایط اشاره شده را رقم زنند.

البته شاید بتوان گفت تعاملات بین‌المللی مهمترین چالشی است که پیش روی صادرکنندگان این حوزه مانند دیگر بخش‌ها قرار دارد، زیرا که پس از اعمال تحریم‌ها و بسته شدن مسیر تبادلات بانکی ایران و دیگر مواردی که این شرایط رقم زده است، بسیاری از مشتریان در بازارهای هدف به سراغ دیگر کشورهای صادر کننده پوشاک رفته‌اند. بحثی که مجید نامی، نایب رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک کشورمان نیز به آن اشاره داشته است.

دغدغه های مربوط به تامین مواد اولیه

از سوی دیگر باید گفت که به نظر می‌رسد دغدغه های مربوط به تامین مواد اولیه و گرانی آن نیز عامل دیگری بوده که در این زمینه اثرگذار است.

موضوعی که شهریاری درباره آن عنوان کرده است، گرانی مواد اولیه تولید موجب شده تا صادرات دیگر نه جذابیتی برای صادرکنندگان داشته باشد و نه بتواند در این حوزه با دیگر رقبای خود رقابت داشته باشد.

البته نایب رییس اتحادیه تولید، صادرات نساجی و پوشاک ایران این را هم گفته است که برای حفظ قدرت رقابت و افزایش کیفیت باید برخی از مواد اولیه مورد نیاز را به شیوه واردات تامین کرد، آنچه که البته با توجه به محدودیت های ارزی امکان پذیر نیست، ضمن اینکه خود می‌تواند موجب بالا رفتن هزینه برای تولید کنندگان و به دنبال آن افزایش بهای تولیداتشان شود که خود شاید بسترساز ریزش آمار مشتریانشان باشد.

ضمن اینکه برای واردات پارچه شرایط به نسبت دشواری لحاظ شده است، مانند فرآیند تخصیص ارز که خود موجب بی‌علاقگی واردکنندگان به این قبیل کالاها بوده است.

کرونا هم بی تاثیر نبوده است

علاوه بر آنچه که گفته شد ولی نباید از تاثیر شیوع بیماری کووید۱۹ بر صادرات پوشاک مانند دیگر بازارهای تجاری جهان نیز غافل ماند. مشکلی که بر تمامی حوزه های تجاری اثر گذار بوده است.

در کنار همه مواردی که به آنها پرداخته شد، اما باید عنوان کرد که این بخش از صنعت نیز مانند دیگر بخش‌ها نیازمند برنامه ای اصولی و جامع بوده تا زمینه ساز پیشرفت و پیشبرد صنعت و زنجیره تامین پوشاک شود و به دنبال آن نیز موجبات صادرات قابل توجه را در این خصوص رقم زند، ضمن اینکه باید به یاد داشت، برخورداری از تعاملات بین‌المللی به عبارتی بازاریابی جهانی خود گزینه مهمی است که نباید از آن غفلت کرد، موضوعی که البته نه تنها درباره صادرات البسه چندان محقق نشده است، بلکه شاید بتوان گفت این روزها بازار صادراتی بسیاری محصولات دیگر کشورمان با این ضعف بزرگ مواجه است.