آشوری واش در گیلان و مازندران، تیلاپیا در خوزستان، پیش از ارائه‌این یادداشت تحلیلی اشاره به‌این نکته خالی از لطف نیست که دل‌های دوستداران این کشور به مانند باران شامگاه پاییزی تهران امروز دوشنبه (ساعت ۲۱)نهم آبان ۱۴۰۰ در زمان نوشتن این دیدگاه بارانی و غمگین از کارهایی است که به‌این جای کار رسیده است که طرفین موضوع بگویند و می‌گویند کی بود؟ کی بود؟ من نبودم!.

به گزارش پایگاه خبری وقایع‌نیوز به نقل از اکوپرشین: علیرضا کیهان پور، تحلیلگر ارشد رسانه‌ای: از زمانی که شالیکاران گیلانی در صف دریافت بذر نوعی سرخس آبزی وارداتی و غیربومی (در منابع آبی) به نام آزولا در ایستگاه تحقیقات برنج استان وابسته به وزارت کشاورزی سابق با مشقت در روزهای ابری و نمناک شهر باران(رشت) می‌ایستادند بیش از ۴ دهه می‌گذرد و اگر ناامید بر می‌گشتند به دنبال خرید آن از صاحب استخر ماهی در گیلان به نام آقای آشوری در تکاپو و تکافو بودند و همین زمان نام آزولا در زبان روستائیان گیلانی به ” آشوری واش” یعنی علف گیاهی آشوری تغییر یافته و تاکنون هم به همین نام محلی معروف است.

در باب هیولا و فرش سبز مخملین آزولا ( تعبیر اینجانب ) و سیر تاریخی آن چند نام و نشان در مستندات مکتوب وجود دارد:

وزارت کشاورزی سابق

سازمان پژوهش‌های علمی صنعتی

 واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی( تات) پیشین.

مرحوم بهزاد قره یاضی

محمود اوصیاء

هادی حسینیان

عیسی کلانتری

آشوری صاحب استخر ماهی در گیلان

مرکز تحقیقات برنج در کشور فیلیپین

ایستگاه تحقیقات برنج گیلان

دانشگاه تربیت مدرس

سازمان حفاظت از محیط زیست

موسسه سابق تحقیقات شیلات ایران

ادارات کل آموزش، ترویج و همچنین تغذیه معاونت تکثیر وپرورش آبزیان شیلات ایران

معاونت سابق امور دام کشور

استانداری‌های وقت گیلان و مازندران

و …که در ادامه بخاطر طولانی شدن از یاد آوری و تکرار این موارد خودداری می‌گردد.

و خیلی خلاصه از بین رفتن تالاب بین‌المللی و مرداب بندر انزلی، خسارات به مزارع خاکی پرورش ماهی شمال و جنوب کشور؛ تالاب‌ها، مرداب‌ها، خورها، هورها، آببندان‌های طبیعی و نیمه طبیعی، کارخانجات تولید خوراک دام کشور و…از برخی نابسامانی گسترش سریع وتهاجمی این گیاه آبزی بود.

در مورد ماهی تیلاپیا و پرورش آن در ایران نام شهرستان بافق یزد و ایستگاه تحقیقات شیلاتی این مرکز( ایستگاه) حدود سه دهه بیشتر به چشم می‌خورد.

در استخرهای خاکی این مزرعه تحقیقاتی در یزد پرورش به ترتیب ماهی کفال دریای خزر، قزل آلای موسوم به شور آبی در نیمه دوم سال، ماهیان خاویاری وتیلاپیا مورد پژوهش و تحقیقات شیلاتی قرار گرفته و تاکنون با محوریت ماهی وارداتی و غیربومی تیلاپیا به راه خویش ادامه می‌دهد که در زمان کنونی بار سنگین این پایلوت در بافق یزد، سمنان، خراسان جنوبی و قم بر دوش موسسه علوم تحقیقاتی شیلات کشور است و باید منتظر ارائه گزارشات جدید و اخیر این موسسه و سازمان حفاظت از محیط زیست در مورد ماهی تیلاپیا دراین پایلوت‌ها باشیم.

به نظر می‌رسد اگر به نقاط و نکات اشتراکی آزولا( گیاهی) و تیلاپیا( جانوری) به طور مستدل و علمی و آنگاه در محور اجرایی (سازمان حاکمیتی ذیربط) پرداخته و نتیجه گیری نشود باز هم به مانند آشوری واش( آزولا) در گیلان و مازندران و خوزستان به گزاره کی بود؟ کی بود؟ ما نبودیم!!! رسیده ودرجا زده و در ادامه برجازدن سازمان‌ها و نهاد‌های نظارتی مشمول گذشت زمان شده و پاسخگوی اصلی در دسترس نباشد.

به یاد داشته باشیم امروزه در کشور اکووادر، یک بیمارستان بازپروری ساحلی به نام سالانگو مربوط به جانوران دریایی، آبزی، پرندگان کنارآبزی، لاک پشت‌های دریایی در شهر سالانگو در جنوب این کشور در حال فعالیت است که متاسفانه ما هنوز در حال کوبیدن نکته نظرات ونفی دیدگاه‌های رسانه‌ای، علمی، پژوهشی و اجرایی پرورش تیلاپیا در صدا و سیما با حالت عصبانیت و پرخاشگری به دلیل انتخاب نامناسب زمان پخش برنامه‌های مستند ساز فقط در حال اتلاف وقت و منابع خود هستیم.

نگارنده‌ این تحلیل بر این دیدگاه کلیدی پافشاری می‌کند که هم آزولا و هم تیلاپیا در زیست بوم طبیعی و خاستگاه بیواکولوژیکی خود یک نعمت است و در زیست بوم‌های غیر بومی کشورهای دیگر اگر تحت کنترل و محدودیت نباشند به مانند علف هرز و گونه تهاجمی رفتار و عمل خواهند کرد.