به گزارش وقایع نیوز به نقل از شهرمردم ، فاطمه مقدم- خبرنگار شهر مردم، موضوع تقسیم استان فارس به دو استان، در پنج سال اخیر به یکی از بحث‌های مهم و پرچالش در عرصه سیاسی و البته اجتماعی فارس تبدیل شده است. موافقان این طرح که اغلب نمایندگان شهرهای جنوبی استان هستند معتقدند تقسیم استان با هدف بهبود کیفیت خدمات‌رسانی، توسعه متوازن و تخصیص عادلانه منابع در مناطق مختلف استان ضروری است. جز نمایندگان مجلس، نماینده فارس در “شورای عالی استان‌ها” نیز از موافقان اجرای این طرح است.  موافقان دو تکه شدن به فارس شمالی و جنوبی معتقدند این استان به دلیل وسعت زیاد و پراکندگی جغرافیایی گسترده، با مشکلاتی در ارائه خدمات مواجه است. برای مثال، فاصله ۷۰۰ کیلومتری شمالی‌ترین شهر استان (آباده) تا جنوبی‌ترین شهر (لامرد) که بیش از ۷۰۰ کیلومتر است نمونه‌ای از  چالش‌های مطرح شده توزیع امکانات و توسعه متوازن توسط موافقان طرح است.

*مخالفت استاندار کنونی فارس با تقسیم استان

با این حال،با از سرگیری زمزمه تقسیم استان  حسینعلی امیری، استاندار فارس، مخالفت جدی خود را با تقسیم این استان اعلام کرده است و معتقد است که این اقدام در شرایط فعلی ضرورتی ندارد و ممکن است تبعات منفی به دنبال داشته باشد جز استاندار دیروز نیز حزب کارگزاران سازندگی ایران نیز در بیاینه ای مخالفت خود را با تقسیم استان ابراز کردند که این بیانیه خود نشان از پیگیری تقسیم استان در سطوح نمایندگان مجلس دارد . در کنار موافقان طرح تقسیم فارس به ۲ یا ۳ استان مخالفان این طرح نیز زیادند. مخالفان درخصوص تبعات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تقسیم استان هشدار می‌دهند و اجرای این طرح را در شرایط فعلی دشوار و پرهزینه ارزیابی می کنند . همچنین بر ایجاد اختلافات اجتماعی و سیاسی میان شهرهای جنوبی که خود را سزاوار مرکزیت استان جدید می دانند در شرایط حساس کنونی تاکید می کنند. نبود زیرساخت‌های اداری و اجرایی برای تبدیل یک شهر به مرکز استان و  نیاز به تخصیص منابع مالی در شرایط دشوار اقتصادی از دیگر موانع مطرح شده توسط مخالفان طرح تقسیم فارس است.

به هر رو هرچند که نماینده عالی دولت چهاردهم در فارس از مخالفت جدی با تقسیم این استان خبر داده است اما تقسیمات کشوری خصوصا در حوزه تاسیس استانی جدید امری چند مرحله‌ای و پیچیده است که یا تصویب هیات دولت با همکاری شورای عالی استان‌ها همراه است و پس از این مصوبه دولت باید به تایید مجلس شورای اسلامی برسد. از این رو خواست تنها چند نماینده نمی‌تواند منجر به تقسیم استان شود.

*فارس از چه زمانی استان شد؟

استان فارس، با بیش از ۱۲۲ هزار کیلومتر مربع مساحت، یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین استان‌های ایران به شمار می‌رود. این استان گسترده، شامل ۳۷ شهرستان، ۹۷ بخش، ۲۲۰ دهستان و ۱۲۳ شهر است. فارس، از دهم دی‌ماه سال ۱۳۱۶، یعنی از زمانی که تقسیمات کشوری نوین در ایران اعلام شد، به‌عنوان استان هفتم در میان ۱۰ استان کشور شناخته شد. در آن زمان، فارس گستره وسیعی داشت و شهرهایی مانند شیراز ( که خود شامل فیروزآباد، کازرون و چند شهر دیگر بود) به همراه بوشهر، فسا، آباده، لار و بهبهان در این استان جای داشتند.

در سال ۱۳۳۹، با بازنگری در تقسیمات کشوری و توجه به پیشینه تاریخی، نام استان‌ها به صورت رسمی از عدد تغییر کرد و استان هفتم به نام فارس معروف شد. در همین روند، بهبهان از فارس جدا و به استان خوزستان پیوست تا هم‌پای شهرهای هم پیشینه اش قرار گیردو بوشهر نیز به همراه چند شهر دیگر به استانی مستقل تبدیل شد. از آن زمان به بعد، فارس با محوریت شیراز اداره شد، اما نه صرفاً به عنوان مرکز بلکه به عنوان کانون اصلی استان.

تحولات مهمی در تقسیمات کشوری فارس در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ شمسی رخ داد که باعث تغییرات متعدد در مرزهای شهرستان‌های فارس شد. امروزه فارس ۳۷ شهرستان دارد و مرکزیت اداری آن به طور رسمی بر شیراز متمرکز شده است. آخرین جداسازی‌ها در سال ۱۴۰۰ اتفاق افتاد، وقتی که شهرستان جویم از لارستان جدا شد و مستقل گردید. اما روند تقسیمات کشوری در فارس هنوز موفق نشده و همچنان ادامه دارد.

جغرافیای گسترده فارس و  تمرکز خدمات و امکانات در شیراز، باعث شده  شمال و جنوب فارس، با چالش‌های فراوانی  باشند.

• نگاهی به پیشینه طرح تقسیم استان در سال‌های اخیر

در سال ۱۴۰۰، طرح تقسیم فارس به دو استان شمالی و جنوبی توسط محمدرضا رضایی کوچی نماینده مردم جهرم در مجلس مطرح شد. این طرح ابتدا به منظور سنجش افکار عمومی ارائه گردید، اما واکنش‌های منفی و شدید مردم، استاندار وقت و نمایندگان موجب شد که این طرح در کمیسیون شوراها از دستور کار خارج شود. با این حال، در سال ۱۴۰۲ و در پی باز شدن ظرفیت تفکیک چهار استان در کشور، موضوع تقسیم استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، اصفهان و فارس دوباره مطرح گردید.

نمایندگان حوزه لارستان، شهر تاریخی لارستان را اولویت خود برای مرکز استان جدید می‌شمردند در حالی که نماینده جهرم، با توجه به زیرساخت‌های مناسب جهرم در حوزه بهداشت و درمان، آموزش عالی، بازرگانی و خدمات بانکی، این شهر را گزینه‌ای مناسب برای مرکز استان جدید معرفی می کرد و بر مرکزیت آن تأکید داشت. این مساله واکنش‌های شدیدی در میان مردم لارستان برانگیخت و در نهایت تعیین مرکز استان جدید که فرآیندی زمان‌بر و نیازمند تصمیمی حکومتی است از دستور کار خارج شد.

پس از آن، سال گذشته نیز شورای عالی استان‌ها به همراه چند نماینده شهرستان‌های جنوبی، تقسیم فارس به دو بخش «فارس شمالی» و «فارس جنوبی» را ضروری می‌دانند و معتقدند که این تقسیم می‌تواند زمینه‌ساز توسعه متوازن، توزیع عادلانه‌تر منابع و بهبود کیفیت خدمات در مناطق مختلف استان باشد. با این حال، حساسیت‌های اجتماعی و اختلاف نظرها درباره انتخاب مرکز استان جدید ممکن است به آسیب‌های اجتماعی منجر شود و بنابراین، این طرح نیازمند بررسی‌های کارشناسی و زمان‌بندی دقیق است و از آنجا که تقسیمات کشوری فراتر از مصوبات مجلس است و به همکاری و هماهنگی میان دولت، مجلس و شورای عالی استان‌ها نیاز دارد، بنابراین، صرف مطرح شدن این طرح در مجلس به معنای اجرایی شدن آن نیست. تصمیم نهایی درباره تقسیم استان فارس باید با در نظر گرفتن تمام جوانب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی گرفته شود تا از بروز مشکلات جدید جلوگیری شده و منافع تمامی مناطق استان بهترین نحو تأمین شود.