خسارات سنگین به پوشش گیاهی و حیات‌وحش ریز جثه

از بین رفتن پوشش گیاهی حیات وحش پارک را آواره کرد

فاطمه مقدم – شهرمردم

به گزارش شهرمردم به نقل ازوقایع نیوز ، در پی حمله هوایی اسرائیل به یکی از مراکز نظامی در نزدیکی شیراز و تلاش برای هدف قرار دادن تأسیسات حیاتی، قطعات پرتابه‌های دفع‌شده توسط پدافند هوایی کشور، در بعدازظهر جمعه ۳۰ خرداد به پارک ملی بَمو اصابت کرد و منجر به وقوع آتش‌سوزی گسترده‌ای در این زیستگاه مهم شد. این حادثه که یکی از شدیدترین آتش‌سوزی‌های سال‌های اخیر در این منطقه به‌شمار می‌رود، خسارات سنگینی به پوشش گیاهی، زیستگاه‌های حیات‌وحش و گونه‌های بومی وارد کرده  وبخش وسیعی از دامان این زیستگاه مهم از شمال غرب به سمت جنوب غرب و شرق را خاکستر کرده است.

*** زیستگاه اصلی گونه‌های حیات‌وحش بمو از آتش در امان ماند

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی فارس در گفت‌وگو با شهر مردم اعلام کرد: بر اثر انفجار ناشی از حمله هوایی اسرائیل به یک پایگاه نظامی نزدیک پارک ملی بَمو، و در پی مقابله نیروهای پدافند هوایی کشور، موجب بروز آتش‌سوزی در چند نقطه از این منطقه حفاظت‌شده شدند.

به گفته نبی‌الله مرادی، نیروهای یگان حفاظت اداره‌کل محیط زیست فارس، همراه با آتش‌نشانان شیراز و فعالان محیط زیست، بلافاصله عملیات اطفای حریق را آغاز کردند و موفق شدند از گسترش آتش به مرکز پارک – که زیستگاه اصلی گونه‌های حیات‌وحش محسوب می‌شود – جلوگیری کنند.

مرادی که خود در محل حادثه حضور داشت، افزود: متأسفانه بخش قابل‌توجهی از پوشش گیاهی پارک، از مراتع گرفته تا درختان جنگلی بومی، طعمه حریق شده‌اند. همچنین، گونه‌های کوچک‌جثه‌ای از جمله خزندگان (نظیر مارها) و جوجه‌های تازه از تخم درآمده پرندگانی مانند کبک و تیهو که از گونه‌های بومی پارک هستند، در این حادثه از بین رفته‌اند. خوشبختانه، گونه‌های درشت‌جثه‌تر موفق به فرار از آتش شده‌اند. اما با توجه به تخریب پایه‌های اولیه زنجیره زیستی، نگرانی‌هایی درباره آسیب جدی به تنوع زیستی زیستگاه وجود دارد.

وی با بیان اینکه هنوز وسعت دقیق خسارات مشخص نیست، تصریح کرد: باید پس از اطفای کامل حریق و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، مساحت بخش‌های سوخته‌شده را ارزیابی کنیم.

مرادی همچنین تأکید کرد که به‌دلیل انبوه بودن پوشش گیاهی و گرمای شدید هوا، عملیات اطفای حریق با استفاده از ماشین‌آلات سنگین مانند لودر و خودروهای آتش‌نشانی انجام شده است.

***آتش سوزی بمو بسیار گسترده بود

دبیر انجمن حافظان تنوع زیستی پارس نیز در گفت‌وگویی با شهر مردم، ضمن گسترده توصیف‌کردن آتش‌سوزی پارک ملی بمو، گفت: این آتش‌سوزی همزمان با حمله هوایی اسرائیل در چند نقطه به‌طور هم‌زمان آغاز شد. شعله‌های آتش در پارک ملی بمو فضای گسترده ای از سمت باجگاه به‌سوی شیراز و بخش وسیعی از منطقه به‌طور کامل سوزاند. آتش از مناطق باجگاه تا دشت بالش و چنار همت را دربر گرفت و بخش زیادی از پوشش گیاهی این نواحی را از بین برد.

محمدجواد شجاعی در ادامه افزود: خوشبختانه با تلاش‌های صورت‌گرفته، از گسترش آتش به مرکز پارک که محل تجمع بیشتر گونه‌های جانوری است، جلوگیری شد. همکاری نیروهای مردمی، فعالان محیط زیست، آتش‌نشانی و یگان حفاظت محیط زیست استان نقش مؤثری در مهار آتش داشت.

***آتش‌سوزی‌های پیاپی و کمبود نیرو، حفاظت از حیات وحش بمو را دشوار قبل می کند

بهمن ایزدی، فعال برجسته محیط زیست، در خصوص آتش‌سوزی گسترده اخیر در پارک ملی بمو اظهار داشت: تا به حال چنین آتش‌سوزی وسیعی در این پارک نداشتیم. آتش از ارتفاعات تخته اجل، که بلندترین نقطه بمو با ۲۸۵۰ متر ارتفاع است، آغاز شد و به سرعت به مناطق مرتعی پر تراکم همچون کل میون و کل سنگ چین، که پوشش گیاهی آن شامل درختانی چون کیکم، ارژن، بادام وحشی و زالزالک می‌شود، رسید. متاسفانه، بادهای شدید باعث شد آتش به سرعت از شمال غرب به سمت جنوب غرب گسترش یابد و حتی دشت بالش، یکی از زیستگاه‌های مهم منطقه که مأمن گونه‌هایی همچون کل، بز، میش و پازن و گوشت‌خوارانی چون پلنگ است، نیز در آتش سوخت.

این محیط‌بان پیشکسوت با اشاره به تلاش‌های جمعی نیروهای مختلف مردمی و اداره کل محیط زیست برای مهار آتش تا صبح روز ۳۱ خرداد افزود: آتش به خوبی کنترل شد، اما پس از تغییر جهت باد از ساعت ۱۰ صبح دوباره آتش در مناطق دیگر پارک گسترش یافت و از مرزهای پارک به مناطق اجتماعی جنوب شرق کشیده شد. متاسفانه، این حادثه به همراه آتش‌سوزی چند هفته پیش که بخش زیادی از پارک بمو را سوزاند، سال بسیار دشواری را برای این منطقه رقم زد. در این دو آتش‌سوزی و در کنار شرایط بد آب و هوایی، بخش زیادی از گونه‌های جانوری مهم پارک از بین رفت و زیستگاه‌های حیاتی وحوش منطقه به شدت کاهش یافت.

وی در ادامه افزود: با خاکستر شدن منابع غذایی حیات وحش پارک بمو، اکنون این گونه‌ها منابع غذایی خود را از دست داده‌اند و احتمالاً برای دستیابی به منابع جدید به مناطق اطراف خواهند رفت. متاسفانه، این مناطق نیز ناامن هستند و خطر تعرض متخلفین به حیات وحش افزایش می‌یابد. به همین دلیل، ضروری است که نیروهای حفاظتی شعاع‌های حفاظتی اطراف پارک ملی بمو را گسترش دهند، اما این امر به دلیل کمبود شدید نیروی انسانی در اداره کل محیط زیست، امکان پذیر نیست.

** در بحبوبه جنگ همدلی را به هموطنان زبان بسته مان گسترش دهیم

ایزدی همچنین از مردم خواست که پارک ملی بمو را متعلق خود بدانند و با درک اهمیت منابع طبیعی و زیستی، از آن‌ حمایت کنند وافزود: مردم باید آگاه باشند که اگر آبی برای مزارع آنها می آید یا حتی آبی هست که بنوشند همچنین استمرار زندگی و معیشت انها مدیون ارتفاعات حیاتی است که در پارک ملی بمو وجود دارد

این محیط بان پیشکستوت در پایا ن خاطرنشان کرد :در روزهایی که کشور درگیر جنگ ناخواسته است و دشمن در حال تجاوز است، از مردم عزیز به ویژه ساکنان حواشی پارک ملی بمو انتظار می‌رود با گسترش همدلی از همنوعانمان خود به رویشگاه هاو جنگل ها و تنوع زیستی اعم از قوچ و پلنگ که همگی هموطنان ما هستند و زندگی ما با آنها در هم تنیده و به هم وابسته است حمایت کنیم و با احترام اعتدال حیات و توزان زندگی آنها را نیز درنظر بگیریم و در کنار هم با کمک بیشتر به محیط بان و جنگلبانانمان بکوشش کنیم به تنوع زیستی و رویشگاه ها و حیات وحش کشورمان در این جنگ ناخواسته آسیب کمتری برسد.

گفتنی است تا دیروز عصر ۳۱ خرداد و زمان نوشتن این گزارش آتش هنوز در پارک ملی بمو شعله ور بود و اطفا نشده بود