دیپلماسی علمی سیاسی ترکیه در کشورهای ترک زبان، ترکیه در حال توسعه و گسترش روابط دیپلماتیک با کشورهای آسیای میانه به ویژه کشورهای ترک زبان است این دکترین  از زمان سلیمان دمیرل رئیس جمهور فقید ترکیه از ۳۰ سال پیش برنامه‌ریزی شده از زمان به رسمیت شناختن جمهوری قزاقستان از طرف ترکیه که اولین کشور پیش قدم در شناسائی قزاقستان بود.

به گزارش پایگاه خبری وقایع‌نیوز: سید جلال ابراهیمی، مدیر مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه: وقتی قرار شد دانشگاه احمد یسوی یعنی دانشگاه کشورهای ترک زبان تشکیل شود دمیرل گفت: یک سد کمتر می‌سازیم و دانشگاه ترک زبان یسوی را تشکیل می‌دهیم.

دانشگاه یسوی یکی از حلقه‌های اتحاد ترک زبانان است و تاریخ فرهنگ و اندیشه ترک زبانان را ترویج میکند .

۳۰ سال پیش در دولت تازه شکل گرفته قزاقستان و ترکیه تصمیم گرفتند به ۲۰۰۰ دانشجو از تمامی جمهوری‌های ترک زبان بورسیه تحصیلی بدهند و تاکنون بسیاری از کشورها از این بورسیه استفاده کردند.

 هم اکنون ترکیه و قزاقستان دیپلماسی فرهنگی را در کنار اقتصاد سیاسی توامان انجام می‌دهند.

کالین سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه در کارگاه آموزش ترکیه و قزاقستان که در دانشگاه احمد یسوی برگزار شده بود گفت : فرصت‌های دانشگاه یسوی را در حوزه علمی و سیاسی به کلیه حوزه‌های جهان ترک عمومیت میدهیم و این یک ضرورت استراتژیک و صفحه جدید بزرگ در روابط ترک زبان و  یک افق سیاسی جدید است .

کالین گفت : ما از یک  دوره بسیار استراتژیک ، تاریخی و حساس عبور می‌کنیم که در آن جهان ترک دوباره شروع به بهبودی  کرده است. وی گفت: جهان ترک در حال متحد شدن است و افق جدیدی را باز می‌کند.

چندی قبل در مقاله ای نوشتم  که ترکیه در حال تجمیع قدرت‌های جمهوری‌های ترک زبان و ایجاد ناسیونالیسم، پان ترکیسم است که نشست سازمان کشورهای ترک زبان در سمرقند و همچنین مجمع و نشست فوق العاده کشورهای ترک زبان به دنبال ایجاد یک بازارمشترک اقتصادی در کنار کمک‌های استراتژیک  یک جامعه ترک به همدیگر است .

کالین کمک به آذربایجان را در جنگ قره باغ در راستای استراتژی کشورهای ترک زبان توجیه و تفسیر می‌کند و می‌گوید پیروزی قره باغ نه تنها در ترکیه و آذربایجان بلکه در کل جهان ترک و آسیای مرکزی جشن گرفته شد.

او گفت : تحولات اخیر به خصوص بحران انرژی و غذا که با جنگ اوکراین شروع شد نقش کشورهای ترک زبان را در تامین انرژی با توجه به ذخایر عظیم انرژی در کشورهای ترک زبان نقشه انرژی را از شرق به غرب تغییر میدهد و هم اکنون این نقشه  در حال شکل گیری است .

او گفت : جهان ترک در ۱۰ سال آینده نقش حیاتی ایفا خواهد کرد به ویژه از طریق کریدور انرژی  که با TANAP ساخته ایم که امروز گاز آذربایجان  به اروپا برسد در آینده نزدیک انتقال انرژی ترکمنستان و شاید قزاقستان به اروپا و بازارهای جهانی خواهد رسید .

گفته میشود که در نیمه ماه جاری نشست سه جانبه ترکیه ، ترکمنستان ، آذربایجان برگزار میشود و سازمان دهی مجدد کشورهای ترک زبان انجام میشود و نیز در اجلاس‌های آتی اتخاذ تصمیمات جدید در حوزه تامین انرژی و تضمین امنیت غذایی و نقش کشورهای ترک زبان را در میان مدت بررسی می‌کنند.