به گزارش شهرمردم به نقل از وقایع نیوز، معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس در گفت‌وگو با شهر مردم اعلام کرد :کمپین مراکز مشاوره فارس برای حمایت روانی رایگان در شرایط بحرانی جنگ، به گزارش فاطمه مقدم خبرنگار شهرمردم، آتش جنگ جای دیگری در تهران -شلوغ ترین و پر امکانات ترین شهر ایران- خانه ها را ویران کرد و جانها را گرفت اما هول و هراسش ۱۲ روز تمام در سراسر ایران سایه افکنده بود . جنگ در شیراز زخمی برجان چند تن از شهروندان گذاشت، مجروحانی که نه از تعداد و نه از شدت آسیب رسیده به آنها اطلاعاتی منتشر نشد- بی اطلاعی که خود زخمی دیگر بر روان ترس خورده مردم فرود آورد شهروندانی که خسته از جنگ های قبلی شغلی، مالی وجنگ های سبک زندگی بین مردم و حکومت خسته ورنجور بودند و با آذوقه روانی ته کشیده آینده مبهم را انتظار می کشیدند.

«مریم» شهروند شیرازی یکی از زخم خورده های روانی از جنگ است. ام اس دارد وهر ماه ۱۲ آمپول «رسیژن» دریافت می کند. خبر جنگ که آمد دو پسرجوانش در عسلویه بودند پسرها مسئول پروژه هستند و زحمت کشیده اند تا ارتقای شغلی گرفته اند. علی رغم درخواست والدین برای بازگشت پسرها تا چند روز بعد از شروع جنگ در عسلویه ماندند. حمله به ۲ پالایشگاه گازی در پارس جنوبی گرچه پسران را اجبار به خانه بازگرداند اما ضربه کاری را به مریم زد. استرس و اضطراب بیماری اش را تشدید کرد و او را چنان از پا انداخت که پسرانش تا انتهای جنگ و چند روز پس از آتش بس روز و شبشان را در بیمارستان برای مراقبت از مادر شیفت بندی کردند. پسران مریم چند روزی پس از آتش بس به عسلوییه بازگشتند اما مریم هنوز در بیمارستان زیر داروهای تقویت سیستم ایمنی -که جای خالی سیستم ایمنی بی‌رمق بدن را پر می کند- تحت معالجه است… . داستان مریم مشتی از خروار آسیبهایی روانی و جسمی پنهان جنگ است .

در جنگ اخیر، اگرچه اوج تنش‌ها در مدت کوتاهی رخ داد اما تنش‌های روانی و اضطراب ناشی از آن همچنان در لایه‌های جامعه جریان دارد و حاضر است. بسیاری از مردم حتی پس از بازگشت به زندگی عادی با توجه به خبرهایی ضد ونقیضی که از ادامه یافتن جنگ، خبر می دهد، همچنان در وضعیت آماده‌باش روانی به سر می‌برند و نمی‌توانند احساس امنیت کامل داشته باشند.

ماندگاری در چنین شرایطی، «خستگی روانی جمعی»، احساس بی‌اطمینانی وبی‌ثباتی به همراه خواهد آورد و آنچه با خود می برد شوق زندگی و ساختن و خلاقیت است.در چنین شرایطی، حمایت‌های روانی می‌تواند به بازگشت آرامش و احساس امنیت درمیان مردم کمک کند. در این راستا، نقش نهادهای چون بهزیستی که خدمات حمایتی می دهند و سازمان‌های روانشناسی در بازسازی اجتماعی و روانی جامعه بی‌بدیل و حیاتی است.

بهزیستی جزو ارگان هایی است که در طول وسال و در بحران جنگ به ارائه خدمات مشاوره ورانی رایگان به هموطنان می پرداخت در گفتگو با معاون امور اجتماعی بهزیستی چگونگی ارائه این خدمات را بررسی کردیم و از میزان آمادگی این نهاد دولتی که خدمات چندگانه ای را به افراد نیازمند جامعه ارائه می‌دهد پرسیدیم.

معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس در گفت‌وگو با شهر مردم … در خصوص تماس با سامانه‌های مشاوره روانی مانند «صدای مشاور» بهزیستی از شروع جنگ ۱۲ روزه تاکنون گفت: تماس‌ها بعد از گذشت شوک ابتدایی ناشی از جنگ و تمرکز اولیه مردم بر برآورده‌کردن نیازهای امنیتی خود در هفته اولآغاز شد و حدود ۱۰ درصد تماس‌ها به موضوع جنگ و نگرانی‌های ناشی از آن مربوط بود. این تماس‌ها تا چند روز بعد از پایان جنگ نیز ادامه داشت.

حمیدرضا محمودیان، شکایت‌های اضطرابی و افزایش تنش در روابط بین‌فردی را بیشترین محتوایی دانست که مردم در این مدت برای دریافت مشاوره روانی از سامانه ۱۴۸۰ بهزیستی مطرح کرده‌اند و افزود: بیشتر زوجینی که روابط پر تنش و شکننده ای داشتند در طول این بحران دچار مشکلات بین فردی، زود رنجی و مشاجرات  پرخاشگری شده بودند و نگرانی درباره آینده نیز تنش های سابق را افزایش داده بود در واقع جنگ بیرون جنگ درون روابط زوجین را دامن زده بود. البته برخی از اضطراب های مطرح شده هم اضطراب‌های وجودی ناشی از مرگ بود که مردم از مرگ خود و سایر عزیزان خود ابراز نگرانی می کردند و جز آن  ترس از بی ثباتی اقتصادی در آینده ایران نیز به این ترس ها اضافه شده بود.

وی، کودکان و والدین آن‌ها را از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در این بحران معرفی کرد و گفت: در خصوص اضطراب‌های کودکان، بیشتر والدین تماس می‌گرفتند و از نگرانی‌های فرزندان‌شان که عمدتاً در مقطع دبستان بودند، شکایت داشتند. این کودکان بی‌قراری والدین‌شان را در شرایط جنگی می‌دیدند و دچار اضطراب می‌شدند. همچنین، تنش و استرس ناشی از صداهای حملات هوایی و پدافندها نیز از جمله مواردی بود که در تماس‌ها با سامانه‌های تلفنی ما مطرح شد. والدین کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی تماس‌های بیشتری با سامانه داشتند؛ البته این افزایش تماس به‌معنای جهش چشمگیر نبود، بلکه تنها حدود ۱۰ درصد بیشتر از روزهای عادی بود و این روند تا چند روز پس از جنگ ادامه داشت. همچنین، زوجینی که روابط شکننده‌تری داشتند و جنگ موجب تحریک‌پذیری و آسیب‌پذیری بیشتر آن‌ها شده بود، جزو گروه‌هایی بودند که در این مدت بیش از دیگران متقاضی دریافت مشاوره روانی شدند.

** پوشش تخفیفی ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی هزینه مشاوره با طرح یاری برگ

نکته قابل توجه این است که بخش عمده مشاوره‌های روانی توسط کلینیک ها و مراکز مشاوره به شهروندان ارائه می‌شود؛ مراکزی که در نبود نظارت دقیق، گاه مبالغ قابل توجهی برای ویزیت و ارائه خدمات مشاوره‌ای مطالبه می‌کنند. طبق تعرفه‌های سال ۱۴۰۴ سازمان نظام روانشناسی، هزینه ۴۵ دقیقه مشاوره توسط کارشناسان ارشد حدود ۵۰۰ هزارتومان و توسط دکترای تخصصی حدود ۶۰۰ هزار تومان است. روانشناسان با سابقه یا تخصص‌های ویژه براساس تعرفه های سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور مجاز به دریافت هزینه بیشتری تا ۷۰۰ هزارتومان هستند. با اینهمه هزینه های خدمات مشاوره و روان درمانی گاه چنان بی سامان است که گاهی در کلینیک‌های واقع در خیابان‌های لوکس شیراز، هزینه جلسات فردی استاندارد (۴۵ تا ۶۰ دقیقه) تا ۲ میلیون تومان نیز افزایش می‌یابد؛ رقمی که پرداخت آن برای بسیاری از شهروندان امکان‌پذیر نیست و دریافت این خدمات ضروری را به خدمتی لوکس تبدیل می کند

محمودیان در خصوص برنامه های بهزیستی فارس برای حمایت روانی از گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه با توجه به تعرفه های گران قیمت روان درمانی گفت: ارائه خدمات مشاوره‌ای از طریق ۲۲۰ مرکز مشاوره عمومی و تخصصی در سطح استان اجرا می شود و روشن است که این خدمات با تعرفه های تعیین شده توسط هیات دولت انجام می پذیرید وهزینه های آن نسبت به نرم هزینه های پزشکان متخصص هزینه ای معقول به شمار می رود.

وی با تاکید بر اینکه با این همه پرداخت تعرفه‌های روان درمانی برای بخشی از مردم سنگین است گفت: بهزیستی فارس برای حمایت از افراد نیازمند طرح تخفیفی با عنوان «یاری برگ» تدارک دیده است که از پنجاه تا صد در صد هزینه ها را برای چهار جلسه مشاوره پوشش می دهد و در شرایط بحرانی نیز این تخفیف ها تا ۱۰ جلسه را پوشش خواهد داد.

***خط مشاوره ۱۴۸۰ بهزیستی به‌صورت شبانه‌روزی در دوران بحران فعال بود

معاون امور اجتماعی بهزیستی افزود: خط رایگان مشاوره ۱۴۸۰ بهزیستی فارس، که در شرایط عادی از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب با حدود ۲۰ خط مشاوره‌ای فعال است، در دوران بحران با افزودن یک شیفت اضافه از ساعت ۱۲ شب تا ۸ صبح، به‌صورت شبانه‌روزی به مردم فارس خدمت‌رسانی می‌کرد. این خط که خدمات مشاوره‌ای آن رایگان است، هم‌اکنون به وضعیت عادی خود (۸ صبح تا ۱۲ شب) بازگشته و افراد از سراسر استان می‌توانند در صورت نیاز با این خط تماس گرفته و از خدمات مشاوره‌ای بهره‌مند شوند. همچنین ما طرحی با عنوان «محب» (مداخله و حمایت‌های روانی و اجتماعی در بلایا) داریم که در آن تیمی از روان‌شناسان در شرایط بحرانی وارد عمل شده و به افراد آسیب‌دیده خدمات روانی-اجتماعی ارائه می‌دهند. علاوه بر این، تیم اورژانس اجتماعی بهزیستی با شماره ۱۲۳، که مرکز مشاوره شیراز نیز زیرمجموعه آن است، در زمینه‌های کودک‌آزاری، همسرآزاری، سالمندآزاری، معلول‌آزاری و اختلافات حاد خانوادگی خدمات تخصصی مشاوره و روان‌شناسی ارائه می‌دهد. تیم‌های سیار اورژانس اجتماعی نیز در محل حاضر شده و اقدامات لازم را پیگیری می‌کنند و در موارد بحرانی به خدمت‌رسانی می‌پردازند.

معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس در پاسخ به این پرسش که آیا زیرساخت‌های فعلی مشاوره تلفنی، به‌ویژه در شرایطی که جامعه با شوک روانی گسترده مواجه است، پاسخ‌گوی نیازهای مردم هست یا خیر، گفت: از ۲۲۰ مرکز مشاوره‌ای که در استان فعال هستند، حدود ۱۲۰ مرکز در شهرستان شیراز مستقرند و این مراکز خدمات مشاوره‌ای، چه دولتی و چه خصوصی، را در تمامی زمینه‌ها ارائه می‌دهند.

وی افزود: این مراکز در همان روزهای ابتدایی جنگ، کمپینی راه‌اندازی کرده و با تعیین جدول وظایف مشخص، هر مرکز مشاوره روانشناسی در روز خاصی به‌صورت رایگان خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌داد. این اقدام از طریق گروه‌ها و شبکه‌های مختلف اطلاع‌رسانی شد. همچنین خط مشاوره ۱۴۸۰ نیز از طریق بنرها و زیرنویس‌های تلویزیونی به اطلاع مردم رسید. البته نکته قابل توجه در مورد خط ۱۴۸۰ این است که مدت زمان هر تماس حدود ۳۰ دقیقه است، بنابراین لازم است افراد برای برقراری ارتباط با این مرکز صبوری لازم را داشته باشند. با کمی انتظار و گاهی پس از یکی دو تماس، تماس‌گیرندگان می‌توانند به «صدای مشاور» متصل شوند.

معاون امور اجتماعی بهزیستی استان فارس با اشاره به گستردگی خدمات این سازمان در حوزه سلامت اجتماعی، از اجرای طرح‌های متنوعی برای ارتقای سلامت روان و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی خبر داد و گفت: این طرح‌ها شامل آموزش‌های پیش از ازدواج، آموزش‌های پس از ازدواج برای زوجین، و مهارت‌های دهگانه زندگی مانند مدیریت استرس، تصمیم‌گیری، حل مسئله و مهارت‌های ارتباطی است که برای گروه‌های هدف مختلف طراحی شده‌اند. طرح‌هایی نظیر «ماد» با هدف مشارکت اجتماعی دانش‌آموزان، «مانا» برای مشارکت اجتماعی نوجوانان، و «ماز» برای مشارکت اجتماعی زنان، از جمله برنامه‌های اجرایی این معاونت هستند. همچنین، برنامه‌های پیشگیری از خودکشی و مشاوره‌های اجتماعی و سلامت روان در مراکز مختلف بهزیستی ارائه می‌شود تا با تقویت تاب‌آوری اجتماعی، جامعه‌ای سالم‌تر و مقاوم‌تر در برابر آسیب‌های اجتماعی شکل گیرد.

محمودیان با تأکید بر اینکه سازمان بهزیستی با وجود بیش از ۱۵۰ وظیفه مختلف، همچنان خود را موظف می‌داند که در زمینه مشاوره‌های تلفنی رایگان به مردم خدمت‌رسانی کند، افزود: این خدمت با وجود امکانات و نیروی انسانی محدود بهزیستی، همچنان در حال انجام است. با این حال، به دلیل نیاز بسیار زیاد به خدمات مشاوره‌ای، این خدمت به‌ آن شکلی که ما انتظار داریم پاسخ‌گوی نیازهای مردم استان پهناور فارس  نیست. از همین‌رو، ضروری است دولت برای گسترش این خدمات در سایر ارگان‌ها نیز تدبیری اساسی بیندیشد.