صادرات فرش دستباف ایرانی در شرف نابودی است، سیدرضی حاجی آقامیری، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران می‌گوید که عدم حضور ایران در بازارهای بین‌المللی به دلیل اعمال تحریم‌ها سبب شده که مشتریان، فرش ایرانی را فراموش کنند و این در کاهش صادرات و افول جایگاه ایران در بازارهای جهانی فرش بسیار موثر بوده است.

 به گزارش وقایع‌نیوز به نقل از روابط عمومی اتاق تهران: یک عضو هیات نمایندگان اتاق تهران از صادرات ۵ میلیون دلاری فرش دستباف ایرانی در بهار امسال خبر داد و گفت که وضعیت صادرات این کالای سنتی به گونه‌ای است که می‌توان چنین تعبیر کرد که صادرت فرش ایرانی در شرف نابودی کامل است.

حاجی آقامیری گفت: صادرات فرش در فصل نخست سال ۱۴۰۰ حدود۵ میلیون دلار برآورد شده که به نظر می‌رسد، ارزش صادرات این محصول فرهنگی اصیل ایرانی در پایان سال از ۲۰ میلیون دلار فراتر نرود؛ حال آنکه این رقم برای کل سال ۱۳۹۹ معادل ۶۰ میلیون دلار بوده است.

اما صادرات فرش دستباف در حالی به این ارقام ناچیز تنزل پیدا کرده است که رقم صادرات فرش از ایران زمانی نزدیک به یک میلیارد و هفتصد میلیون دلار بود.

او با بیان اینکه«نه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم و نه در دولت‌های پیش از آن، صادرات فرش در کانون توجه قرار نگرفت» ادامه داد: اساسا با  گذشت زمان جز چند سال اول انقلاب تاکنون، صادرات فرش به تدریج رو به افول گذاشته است و این نمایانگر آن است که سیاست دولت‌ها در مورد صادرات این محصول یکسان بوده و توجهی به آن نشده است.

البته این رویکرد منحصر به صادرات فرش نیست و این کم توجهی در مورد صادرات سایر کالاهای غیر نفتی و غیر وابسته به نفت نیز قابل مشاهده است.

با این تفاوت که صادرات برخی کالاهای مصرفی به دلیل تقاضای خارجی با شرایط متفاوتی مواجه است.

اما به طور کلی، شرایط کشور، رویکرد دولت‌ها و محدودیت‌های ناشی از تحریم، هیچ یک بر وفق صادرات نبوده و نیست.

حاجی آقا میری با اشاره به اینکه بازارهای سنتی و قدیمی ایران در حوزه فرش تقریبا از دست رفته است، در مورد مشکلات ورود به بازارهای جدید توضیح داد: فرش فرآورده‌ای فرهنگی است و بازارسازی برای آن نیازمند گذشت زمان است. برای مثال این گونه نیست که ظرف ۴ یا ۵ یا ۱۰ سال بتوان بازارهایی نظیر چین و مالزی را جایگزین بازارهایی نظیر آمریکا و اروپا کرد که عمر حضور فرش‌های ایرانی در‌ آنها به حدود ۲۰۰ سال می‌رسد. از این گذشته، بازاریابی برای فرش ایرانی، نیازمند صرف هزینه‌های کلان است که تامین این هزینه از عهده بخش خصوصی خارج است.

در واقع، دولت باید از طریق یک برنامه‌ریزی تبلیغاتی و یک استراتژی دراز مدت در صدد ایجاد یک بازار برآید. اگرنه، احیای بازارهایی که از دست می‌روند تقریبا بعید است.

اما در حال حاضر نه دولت انگیزه‌ای برای صرف چنین هزینه هایی برای رونق صادرات غیر نفتی دارد و نه بخش خصوصی از عهده آن برمی‌آید.

 اوافزود: اساساً دولت‌های ما هیچ یک نتوانسته‌اند در دراز مدت روی برنامه‌ها و قوانین بایستند و این آفت مهلکی برای اقتصاد ایران به طور اعم، به ویژه صادرات بوده است.

این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران ادامه داد: درحال حاضر، گروه محدودی از تولید کنندگان فرش دستباف هستند که به تولید فرش‌های گران قیمت اشتغال دارند، این‌ها مقداری فروش دارند و کار می‌کنند.

اما به طور کلی از صادرات خبری نیست.

در نتیجه وقتی می‌گویم صادرات فرش مرده، در آن این واقعیت‌های تلخ نهفته است.

او در ادامه دلایل افول جایگاه فرش ایرانی در بازارهای جهانی را مورد اشاره قرار داد و گفت: جایگاه فرش در بازارهای جهانی دچار تغییراتی شده که تاثیر این تغییرات روی فرش ایرانی بسی بیش از سایر فرش‌های غیر ایرانی بوده است.

به طور کلی این روزها، دکوراتورها و معماران داخلی کمتر از فرش دستباف در طرح‌های خود استفاده می‌کنند و این رویه مد روز جهان شده است. اما اینکه از همین بازار موجود چند درصد را به خود اختصاص دهیم، بسیار حائز اهمیت است. برای مثال، اگر تصور کنیم ارزش کل بازار فرش دستباف جهان سه میلیارد دلار است، اینکه سهم ایران از این بازار، دو میلیارد دلار باشد یا  200 میلیون دلار بسیار متفاوت است. بنابراین، این به ما بستگی دارد که بتوانیم از بازار موجود سهم بالاتری را به خود اختصاص دهیم و جایگاه ایران را به رقبایی چون ترکیه، هندوستان و پاکستان واگذار نکنیم.

حاجی آقا میری با بیان اینکه تحریم‌ها نیز در تضعیف جایگاه فرش ایرانی بسیار موثر بوده است، ادامه داد: عدم حضور در بازارهای بین‌المللی به دلیل اعمال تحریم‌ها سبب شده که مشتریان، ما را فراموش کنند و این را نباید دست کم گرفت.