مدیرکل دفتر آب معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: برخلاف ادعاهایی که درباره مصرف آب در بخش کشاورزی مطرح می شود مصرف آب بخش کشاورزی کمتر از ۶۵ میلیارد متر مکعب از ۱۰۳ میلیارد متر مکعب آب مصرفی کشور است.

به گزارش وقایع نیوز به نقل از تسنیم، مصطفی فدایی فرد مدیر سابق طرح جامع آب کشور و پژوهشگر حوزه آب اظهار داشت: کشور کم بارشی هستیم. یک موقعی کل بارش کشور ۲۵۰ میلی متر بود و آمار جدید کل بارندگی ۱۵۵ میلی متر است که نسبت به دراز مدت ۵۷ درصد کاهش بارندگی وجود دارد و ۱۰ درصد کاهش آب سطحی داریم.

وی افزود: دورنمای خوبی از وضعیت منابع آبی کشور نداریم و باید به مصارف آب کشور توجهی بیشتر شود؛ برای مصارف آب بخش کشاورزی عدد های مختلفی مانند ۹۰ درصد ۶۵ درصد و ۸۰ درصد اعلام می شود که این رقم به درستی مشخص نیست

رضا سرافرازی مدیرکل دفتر امور آب معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت:وضعیت منابع آبی کشور به وضعیت اقلیمی برمی گردد و بخش زیادی از مناطق کشور در خشک و نیمه خشک هستند و بارندگی کمتر از نصف جهانی است.

وی گفت: اکنون ۲۵۰ میلی متر بارندگی را نداریم و میزان آب تجدید پذیر کشور کاهش یافته است. باران های موثر هم کم شده است و منابع آبی محدود است و کشاورزی هم بزرگترین مصرف کننده آب در کشور است اما ادعاهایی که درباره مصرف آب این بخش مطرح می شود جای بررسی بیشتر دارد.

سرافرازی گفت: مصرف آب بخش کشاورزی کشور بررسی شده است  که  تفاوت های جدی با آمارهای وزارت نیرو دارد. این وزارتخانه هر آبی که رها شده را مربوط به بخش کشاورزی می داند اما ما آبی که در مزارع در اختیار کشاورزان قرار می گیرد را مد نظر داریم.

مدیرکل دفتر امور آب معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت:  آب شرب و صنعتی با کنتور و به صورت دقیق در اختیار آنها قرار می گیرد بخش کشاورزی نیز حق دارد که با نصب کنتور برای همه مزارع میزان مصارف آب کشاورزی به طور دقیق تری مشخص شود. اگر صورت نگیرد ما نیز نمی توانیم به درستی الگوی کشت را در کشور اجرا کنیم

محمد بازرگان عضو کارگروه ملی آب و خاک و تنش زیستی و مشاور رئیس اتاق اصناف ایران اظهار داشت: بخش کشاورزی به دلیل سیاست های غلط متهم به برداشت غیر واقعی از منابع آبی کشور است. اما باید توجه داشت میزان مصرف  آب کشاورزی در کشور زیر ۶۷ درصد است.

وی افزود: به دلیل سیاست های انتقال آب بین حوزه ای توسط وزارت نیرو وجود دارد منجر به هدر رفت آب در کشور زیاد است. سد های غیر اصولی که ساخته شده است آب خوان های کشور را خالی می کنند و رودخانه ها خشک شده اند؛ این نتیجه سیاست های غلطی است که نباید به حساب بخش کشاورزی نوشت.

عضو کارگروه ملی آب و خاک و تنش زیستی اظهار داشت:۶۵ میلیون یا ۶۰ میلیون متر مکعب آب را می توان در به بخش کشاورزی با کنتور سر مزارع تحویل داد که می توان کشور را با همین رقم آب اداره کرد و نیازی به ۹۰ درصد آب موجود در کشور نداریم.

وی گفت: حق آبه حق مسلم کشاورز است و در صورتی که حتی این آب هم تامین نمی شود باید به کشاورزان بر اساس قانون خسارت داده شود.

بازرگان گفت: تفکر وزارت نیرو برای ایجاد سد است که مسبب چالش و بحران آب در کشور شده است. اما باید توجه داشت که تولید غذا اولویت کشور است.

مصطفی فدایی فرد مدیر سابق طرح جامع آب کشور و پژوهشگر حوزه آب گفت: الگوی های توزیع بارش و نوع بارش عوض شده است و بارش ها به صورت سیلاب و در زمان کوتاهی ایجاد و مشکلات زیادی ایجاد می کند.در صورتی که مدیریت بهتر بود مشکلات اینچنینی را نداشتیم زیرا کشور های همسایه که اقلیم بدتری دارند با این بحران ها دست و پنجه نرم نمی کنند.

وی تصریح کرد: سوء مدیریت برای آب در تمام بخش های کشور وجود دارد و حتی باعث خودکفایی در محصولات کشاورزی نشده است و امنیت غذایی کشور به خطر افتاده است  7 دهک از اقشار جامعه قادر به تامین نیاز های خود نیستند.حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب تجدید پذیر داریم که همه آن را مصرف می کنیم.

وی گفت: در صورتی که سد های کشور نبود شاید امکان زندگی در کشور وجود نداشت زیرا این سد ها جلوی بسیاری از سیل آب ها را گرفته است هرچند که نباید به برخی از سد سازی های اشتباه هم اشاره نکرد.

بازرگان گفت: در ابتدای انقلاب پنبه کشور را به ۲۱ کشور صادر می کردیم و واردات روغن نداشیم و حتی در مواردی صادرات صورت می گرفت. آن موقع حدود ۳۰ میلیون تن  محصول کشاورزی تولید شده است اما اکنون ۱۲۳ میلیون تن محصول کشاورزی تولید می‌شود که این امر نشان از میزان بهره وری بخش کشاورزی و توجیه کشاورزی در کشور است.

زارعیان گفت: دور ریز ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی در کشور وجود دارد و میزان راندمان تولید در بخش کشاورزی پایین است. سرزمین ما برای کشاورزی ساخته نشده است و اقلیم کشور مان برای کشاورزی مناسب نیست.

وی اظهار داشت: تشکل های آب بران تجربه خوبی است و مدیریت محلی آب قابل توجه است.۸۰۰ هزار نفر بهره بردار آب در کشور وجود دارد و پتانسیل لازم برای بررسی میزان مصرف آب های کشاورزی در کشور وجود ندارد  که بتوان هر ماه به تمام مزارع کشور رفت. از طرفی چاه های غیر مجاز  زیادی در کشور وجود دارد.

زارعیان گفت: وزارت نیرو مثل پلیس راهنمایی رانندگی شده که باید متخلفان حوزه آب را جریمه کند اما به واقع این ظرفیت در کشور وجود ندارد.صادرات هندوانه به ترکیه که خود آب زیادی دارد یا صادرات این محصول به کشور های عربی با توجه به مصرف بالای آب این محصول درست نیست. البته طبیعی است کشاورز به سمت سود آوری می رود و باید با سیاست لازم انجام شود.

وی افزود: در مواردی که آب به کشاورزان اختصاص نمی یابد در واقع آبی وجود ندارد که بتوان حق آبه مورد نیاز کشاورزان را تامین کرد.

مدیرکل دفتر امور آب معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: در بخش کشاورزی تحویل حجمی آب متناسب با ظرفیتی که وجود دارد و در این سند اشاره شده است که به صورت کنترل شده به بخش کشاورزی تحویل داده شود.

مصطفی فدایی فرد مدیر سابق طرح جامع آب کشور گفت: سوء مدیریت آب در کشور وجود دارد و به ورشکستگی آب در کشور رسیده ایم و آب خوان های ما در کشور در حال نابودی است. ترکیه با وجود عدم بحران آب با سد سازی آب را مدیریت کرده است و حتی اجازه صادرات و حتی کشت هندوانه را اجازه نمی دهند؛ چرا ما باید هندوانه بکاریم و صادرات کنیم.

وی اظهار داشت: وزارت جهاد کشاورزی به دنبال خودکفایی در تولید برنج است که این امری فاجعه است.از چاه های مجازی هم هست استفاده بیشتر و غیر مجاز می شود و باید به سمت اشتغال پایدار در بخش هایی مانند معدن و گردشگری رفت.

بازرگان اظهار داشت: برای آب هایی که به کشور وارد و خارج می شود وزارت خارجه کاری نکرده است وباید اقدامات جدی انجام شود.

بازرگان همچنین آب بر بودن مصرف هندوانه را تکذیب کرد و گفت: این تفکر غلطی است که هندوانه محصولی آب بر است باید توجه داشت که مصرف آب آن از گندم نیز کمتر است.