پیشنهادی برای گره‌گشایی کلاف پیچیده تولید مرغ و تخم‌مرغ، مرغداری و پرورش سنتی آن در ایران تا قبل از سال ۱۳۳۱به صورت صنعت نبوده و بر اساس آمار موجود حدود تعداد ۸/۵ میلیون قطعه انواع ماکیان و آن هم به صورت سنتی در منازل روستایی نگهداری می شد.

به گزارش پایگاه خبری وقایع‌نیوز به نقل از اکوپرشین، علیرضا کیهان‌پور، تحلیل‌گر ارشد رسانه‌ای: در سال ۱۳۳۳سازمان دامپروری سابق برای وارد نمودن نژادهای نیو همشایر، پلیموت سفید، ردایلند و گل باقلایی به ایران اقدام کرد، ولی به دلیل عدم آگاهی و ورود بیماری‌های شایع و عدم توانایی کنترل این بیماری‌ها موجبات دلسردی و رکود صنعت مرغداری در ایران فراهم شد.

در سال ۱۳۳۴کارشناسان موسسه رازی موفق به ساختن واکسن موثر بر علیه نیوکاسل شدند و در سال ۱۳۳۹توسط شرکت نارمک، تخم‌مرغ جوجه‌کشی وارد ایران شد، ولی به دلیل عدم آشنایی به سامانه‌های جدید و نیز تکنیک ضعیف ماشین‌های موجود و در نتیجه عدم بازدهی مطلوب، این مورد نیز متاسفانه متوقف شد.

به‌طور کلی سرعت رشد پرورش طیور در ایران از سال ۱۳۴۱ به بعد می باشد، که در آن زمان ظرفیت ماشین‌های جوجه‌کشی شرکت نارمک به ۵/۲میلیون تخم در سال رسید.

در سال ۱۳۴۲وزارت کشاورزی سابق و بخش خصوصی شروع به تولید گله‌های مرغ مادر نمودند.

درسال ۱۳۵۱شرکت ماکیدام با ظرفیت تولید ۸ هزار تن تخم‌مرغ و ۲۴۰۰۰تن گوشت مرغ و ۲۲۶۳۰۰تن خوراک مرغ تاسیس و در سال ۱۳۵۳مجتمع عظیم سیمرغ برای تولید گوشت مرغ، تخم‌مرغ و غذای مرغ مجهز به تشکیلات مرغ مادر، جوجه‌کشی و تولید جوجه یک‌روزه و تشکیلات کشتارگاه و سردخانه‌ها در تهران، اصفهان، کرمان، یزد و خراسان به صورت مجموعه‌ای زنجیره‌ای به فعالیت پرداخت، به طوری که به عنوان یکی از موسسات منحصر به فرد در خاورمیانه درآمد.

در سال ۱۳۵۵ کشتارگاه و تشکیلات بسته‌بندی و ذخیره تخم‌مرغ پردیس در کرج با ظرفیت تولید ۴۵ تن گوشت مرغ در روز و ذخیره ۶۰ تن احداث و در سال ۱۳۵۶برای اولین بار اجداد تخمی توسط شرکت مرغک وارد ایران شد.

همچنین در سال ۱۳۶۱تشکیلات تولید لاین‌های گوشتی توسط وزارت کشاورزی پیشین در بابل کنار مازندران شروع به فعالیت نمود و این طرح در سال ۱۳۷۰به بهره وری رسید.

و در سال ۱۳۶۲ مجتمع پرورش اجداد گوشتی در موسسه زیاران وابسته به وزارت کشاورزی قدیم در نزدیک قزوین تاسیس و در سال ۱۳۷۱به بخش خصوصی نیز اجازه فعالیت در زمینه پرورش اجداد گوشتی داده شد.

در نهایت همواره به دلیل در اختیار نداشتن منابع علمی کافی، صنعت طیور ایران در زمینه تامین تخم‌مرغ جوجه‌کشی، دارو، واکسن و غذا به شدت وابسته به واردات و صرف منابع ارزی کشور بوده است.

ولی امروز به دلیل اقدامات بسیار به منظور کسب دانش لازم و وجود کارشناسان متخصص در این امر شاهد رشد چشمگیری در این زمینه بوده‌ایم.

صنعت بزرگ طیور کشور پس از صنعت نفت بیشترین سرمایه‌گذاری ارزی و ریالی را در حدود عمر ۷۰ ساله خود در کشور به خود اختصاص داده است که بخش عظیمی از تامین پروتئین حیوانی و امنیت غذایی را در دوبخش مرغ گوشتی و تخم گذار به خود اختصاص داده است و با عنایت به برنامه گفتگوی ویژه شبکه دو سیما در ساعت ۲۳ مهر سال ۱۴۰۰ تحت عنوان مشکلات مرغ و به طور اختصاصی تخم‌مرغ با حضور میهمانان بخش دولتی، تعاونی و خصوصی سریع به اصل پیشنهاد در این مقوله پرداخته می‌شود:

● نخست بخش دولتی، تعاون و خصوصی فقط دغدغه رفع مشکلات کشور، مردم و سپس سرمایه‌گذاری خود را داشته باشند زیرا وقتی نیت خدمت به اعتلا و کاهش مشکلات کشور و بهره‌مندی آحاد جامعه باشد خداوند هم در این مسیر به طور یقین کمک خواهد کرد.

● خیلی فوری با تشکیل یک جلسه یا گردهمایی فاورس ماژور که مشمول زمان نباشد اتحادیه‌های کشوری مرغ گوشتی، تخمگذار و نمایندگان تعاونی‌های وابسته ذیربط استان‌ها با متولیان امور بخش دولتی برگزار شود.

● پیشنهاد شود که اگر ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی در مدت ۳ ماه به صورت آزمایشی در سراسر کشور برای صاحبان به ویژه مزارع مرغ ۱۰۰ هزار قطعه‌ای به بالا برای واردات نهاده‌های مورد نیاز خوراک طیور به ارز آزاد و قیمت روز محاسبه شود آیا: در این طرح آزمایشی ۳ماهه مشارکت خواهند کرد یا خیر؟

آیا این آزادسازی که موجب در هم شکستن انحصار و ازبین رفتن رانت نهاده‌ها خواهد شد با توجه به عادت ورفتار قدیمی مرغداران که زمانی احساس امنیت و شوق جوجه‌ریزی دارند که انبار هایشان از خوراک برآورده شده روتین ذخیره کافی داشته باشند به امنیت روحی، روانی و شغلی خود امیدوار و دست پیدا خواهند کرد؟.

در این ۳ماه آزمایشی طرح ابتدا مجوز واردات نهاده‌ها به اتحادیه‌های کشوری و تعاونی‌های ذیربط استانی با ارز آزاد داده شود که در نتیجه بازار انحصار دولتی حال به هر دلیلی شکسته و موجب بازار رقابتی و مسابقه کمیت و کیفیت خواهد شد؟

این صنعت دارای تولیدکنندگان بزرگ پیشکسوتی است که قادر به واردات نهاده‌ها با کشتی‌های بزرگ به کشور بوده ودر این ۳ماه پیشنهادی پس از دپوی استراتژیک نهاده‌ها که امنیت تولید کننده را تامین و در نتیجه آرامش دهنده به آنان خواهد شد با حواله صادره توسط اتحادیه تعاونی‌های وابسته که آمار دقیق صنف خود را حتی در شهرستان‌ها و روستاها دارند مدیریت شود و بار بسیار سنگینی در این شرایط از دوش دولت برداشته خواهد شد.

چنانچه این محورها در گردهمایی جامع خانواده بزرگ و تلاشگر صنعت قدیمی طیور کشور پس از اتخاذ نکته نظرات تولید‌کنندگان ونه دوباره دستوری!!! در راستای وظایف تصدی‌گری تصویب و ابلاغ شد پس از ۳ماه پایش و رصد میدانی این پیشنهاد در عمل راهگشای ادامه یا توقف این راه می‌تواند باشد.

مهم کسب رضایت تولیدکنندگان و سرمایه گذاران طیور کشور در عرصه مرغ گوشتی وبه ویژه تخم گذار از این پیشنهاد است که دست در دست هم می‌توانیم یکی از بزرگترین مشکلات کشور را در این مقطع با همدلی و همگرایی اندیشه، رفع ودر ادامه به شرط موفقیت طرح به دنبال رفع مشکلات مربوط به خوراک دام سبک و سنگین کشور چاره سازی کرد.

در ادامه و به امید خدا اگر این طرح پیشنهادی درون‌زای مشارکتی به سرانجام مطلوب رسید می‌توان مجوز واردات نهاده‌ها را به مرغداران استان‌ها که یکدیگر را سال هاست می‌شناسند وبه صورت مثلا ده، بیست تایی مزرعه باهم توافقی دیگر نیاز به بخش تعاونی نداشته و همه در یک شرایط سالم ورقابتی به تثبیت قیمت‌ها وتلورانس ده درصدی قیمت کنونی به آرامش بازار عرضه و مصرف سریع تر عمل نمود.

■ نکته مهم پایانی در جلسه پیشنهادی فوق این است که قول مساعد تثبیت قیمت در سه ماه طرح آزمایشی در حد قیمت‌های کنونی مرغ وتخم‌مرغ را حداقل در سقف کنونی بازار یا حداکثر تا چه درصدی افزایش حداقلی قیمت‌ها از اتحادیه‌ها تعاونی‌های مربوطه گرفته و تصویب شود که دیگر مشکلات تخصیص ارز و آقا بالا‌سرهای انحصاری هم به راحتی حل شده وکار به خود تولیدکننده و مردم سپرده خواهد شد.