چرا شکر گران شد!، طبق آمارهای انتشار یافته از سوی وزارت صمت، بهای انواع خوراکی‌ها در آخرین ماه تابستان روند افزایشی داشته و در این میان شکر صدرنشین بوده است. این درحالی بوده که مروری بر بهای این کالا از شهریورماه سال ۱۳۹۹ تا ماه جاری حکایت از افزایش حدود ۲۴۱ درصدی این شیرین کننده خوراکی دارد.

به گزارش پایگاه خبری وقایع‌نیوز به نقل از اکوپرشین، الهام صادقی: آمار و ارقام منتشر شده از سوی وزارت صمت نشان می‌دهد، بهای انواع خوراکی‌ها در شهریورماه اخیر روند صعودی را تجربه کرده است. این در حالی بوده که بالاترین میزان افزایش قیمت در بازه زمانی عنوان شده مربوط به شکر می‌شود. نمودارهای رسمی در این باره از افزایش ۷۱٫۶ درصدی بهای این کالا در مقایسه با ماه مشابه در سال ۱۳۹۹خبر می‌دهد.

آخرین قیمت شکر در بازار

در این میان اما اگر بخواهیم نگاهی دقیق تر و در قالب اعداد و ارقام به این موضوع داشته باشیم، باید گفت که قیمت هر کیلوگرم شکر سفید در شهریور ماه سال گذشته حدود هشت هزار و ۲۰۰ تومان بوده که با روند صعودی پرشتاب به ۱۴ هزار تومان در آخرین ماه تابستان امسال رسیده است.

این در حالی بوده که اگر اکنون قصد تهیه این شیرین کننده خوراکی را داشته باشید، باید در ازای یک بسته پنج کیلویی ۹۹ هزار تومان بپردازید. رقمی که با یک حساب و کتاب سر انگشتی متوجه می‌شوید، به ازای هر کیلوگرم معادل ۱۹ هزار و ۸۰۰ هزار تومان برای شما آب خورده است.

ضمن اینکه باید گفت شکر سفید بسته بندی شده در بسته های ۹۰۰ گرمی نیز بهای بیشتری دارد و حدود ۲۱ هزار تومان قیمت دارد. به این ترتیب بهای شکر از شهریورماه سال گذشته تا به امروز رشد ۲۴۱٫۵ درصدی را تجربه کرده است.

شکر قهوه‌ای هر کیلو ۳۶ تا ۴۶ هزار تومان

البته این رقم برای شکر قهوه‌ای بسیار بیشتر است. به عبارتی اگر تمایل به خرید شکر قهوه‌ای داشته باشید باید برای ۵۰۰ گرم آن ۱۸ تا ۲۳ هزار تومان بپردازید، بنابراین هر کیلوگرم شکر قهویه‌ای ۳۶ تا ۴۶ هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد.

در مجموع این افزایش قیمت‌ها روی قیمت سایر خوراکی‌ها از جمله انواع شیرینی‌ها و دیگر مواردی که شکر در طبخ و تهیه شان استفاده می‌شود، بسیار اثرگذار بوده است. مصداق بارز این امر صحبت های علی بهرمند، رئیس اتحادیه صنف قنادان، شیرینی‌ فروشان و کافه قنادی بوده که  نوسان در قیمت در اقلامی مانند شکر و تخم مرغ همچنین نبود حمایت از جانب دولت را از مهمترین دلایل گرانی و کاهش تقاضای شیرینی از طرف مردم دانسته است.

ایران در آستانه خودکفایی مجدد در حوزه شکر

در کنار آنچه که عنوان شد، این را هم باید بیان کرد که صدرنشینی افزایش قیمت در میان اقلام خوراکی در حالی به شکر رسیده است که طبق اظهارات بهمن دانایی، دبیر انجمن کارخانجات قند و شکر کشورمان در آستانه خودکفایی مجدد در حوزه شکر قرار دارد. ضمن اینکه وی به این موضوع نیز پرداخته است که در سال جاری  مشکل خاصی در زمینه تولید چغندر قند وجود ندارد و به طبع این امر موضوعی که بتواند نگران کننده‌ باشد در کار نیست.

قیمت هرکیلو گرم شکر در بازرگانی دولتی چه میزان است؟

اما اینکه به رغم این موضوع چرا باید در بازه زمانی حدود ۱۳ تا ۱۴ ماه شاهد حدود ۲٫۵ برابری رشد قیمت این محصول در بازار باشیم خود پرسشی است که در پاسخ به آن ابتدا باید بیان کرد؛ طبق اظهار نظر متولیان امر مردادماه امسال هرکیلو گرم از این محصول در بازرگانی دولتی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت گذاری شده و با این بها به خریداران عرضه می‌شود. آنچه که تفاوت قیمت فاحشی با بهای کنونی این محصول در بازار دارد.

البته این را هم باید عنوان کرد که در کنار عدد و رقم بیان شده گفته می‌شود؛ شکر با نرخ حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰  بسته به کارخانه و شهری که محل آن بوده توزیع می‌شود که باز هم این قیمت با آنچه مصرف کنندگان در بازار برای آن می‌پردازند حدود بیش از هفت هزار تومان اختلاف دارد.

اظهار نظرهای متفاوت درباره علت گرانی این کالا

از این موارد و تفاوت بهاهای تامل برانگیز که بگذریم، اما در باره علت گرانی شکر در بازار به نظر می‌رسد، نظرها متفاوت است، زیرا که از نظر مسئولان معاونت بازرسی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان دلیل این امر رو به اتمام بودن ذخایر شکر وارد شده در کشور با ارز دولتی بوده است، آنچه که البته به ماه های ابتدایی سال جاری باز می‌گردد و ضمن اینکه برخی از متولیان امر با انداختن توپ به زمین بحث حذف ارز نیمایی تلاش دارند تا دلیل قابل قبولی در این زمینه مطرح شود.

این اظهارات در شرایطی بیان شده که جدا از سخنانی که پیش تر درباره قرار داشتن کشور در آستانه خودکفایی تولید شکر گفته شد،چندی قبل علیرضا مهاجر، سرپرست معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی از واردات سالانه ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار شکر خبر داده بود. البته وی این موضوع را در قالب گلایه‌ای بیان کرده بود، زیرا که از نظر مهاجر واردات مذکور در اوضاع و احوالی انجام می‌شود که  کشورمان ظرفیت خودکفایی در تولید این محصول را دارد.

موضوعاتی که البته از دو جنبه قابل تامل است، نخست اینکه به وضوح بیانگر این مطلب بوده که کشورمان از جهت تولید شکر در شرایط قابل قبولی قرار دارد، براین اساس چرا باید در بازه زمانی به نسبت کوتاه شاهد چنین رشدی در بهای آن باشیم؟

تمهیدات لازم برای تامین کالاهای اساسی اندیشیده شده است

نکته دیگر اینکه جدا از واردات سالانه شکر که در دستور کار قرار دارد، این را باید عنوان کرد که علی نیکزاد، نایب رییس مجلس هم چندی قبل به این موضوع اشاره کرده است که ذخیره کالاهای اساسی در وضعیت خوبی قرار دارد و  تمهیدات لازم برای تامین کالاهای اساسی تا پایان سال اندیشیده شده است، کالاهایی که شکر نیز یکی از آنها به شمار می‌رود. با این توضیحات چرا باید بهای این محصول فارغ از آنچه که عنوان شده روند صعودی را در پیش گیرد؟

ضمن اینکه عباس ارشدی، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی هم تابستان اخیر گفته بود، ذخایر استراتژیک کالاهای اساسی شرکت بازرگانی دولتی ایران در شرایط ایده آل قرار دارد و در صورت نیاز مردم در کوتاه ترین زمان اقلام اساسی به بازار تزریق خواهد شد.

افزایش بهای جهانی

البته به مجموع علت های بیان شده باید موضوع افزایش بهای جهانی این محصول را نیز اضافه کرد. آنگونه که بیان شده شاخص قیمت مواد غذایی طبق اعلام سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در ۱۲ ماه متوالی افزایش داشته و در ماه می‌به عبارتی اردیبهشت ماه و خردادماه نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد رشد داشته است.

در این میان البته شاخص بهای شکر ۶٫۸ درصد افزایش ماهانه داشته که دلیل آن نیز تاخیر در برداشت و نگرانی درمورد کاهش تولید محصول در کشورهای تولید کننده به ویژه برزیل بزرگترین صادرکننده شکر جهان بوده است با این اوصاف به نظر می‌رسد با توجه به آنچه که درباره شرایط تولید این محصول در کشور بیان شد، نباید بین افزایش قیمت جهانی و گرانی شکر در ایران ارتباط چندانی برقرار کرد.

به هر حال این را نیز باید عنوان کرد که اکنون تعداد کارخانه های تولید شکر در کشورمان به ۳۷ کارخانه می‌رسد که ۲۸ کارخانه چغندری و ۹ کارخانه نیشکری را شامل می‌شود. واحدهای تولید کننده‌ای که سالانه حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن تولید دارند. از سوی دیگر به گفته فعالان بخش کشاورزی در این حیطه توسعه سیستم‌ های نوین آبیاری، کشت مکانیزه چغندر و افزایش بهره‌ وری می‌تواند نیاز ۱۰۰درصدی به شکر را در کشور برآورده کند. آنچه که حداقل بهانه گرانی به دلیل قیمت جهانی و سایر مسائل مربوط به واردات را بی اثر می‌کند.

براین اساس و در جمع بندی کلی به نظر می‌رسد، سهم ضعف نظارت در این بازار نیز مانند بسیاری دیگر از بازارها بسیار قابل توجه بوده و باید در این زمینه نیز برنامه ریزی جدی شود. راهکاری که البته همانطور که عنوان شد شامل تمامی اجناس دیگر نیز می‌شود.