مسعود محجوبی – شهر مردم
به گزارش وقایع نیوز به نقل از شهرمردم ، میلیون‌ها سال پیش، کره زمین تنها آب بود و خاک؛ کوه بود و درخت. اما به‌مرور زمان انسان‌ها برای این ذره ناچیز در میان گسترهٔ لایتناهیِ خلقت خداوندی، شروع به تعیین مرز کردند و از دل این مرزبندی، کشورها شکل گرفتند و به‌تبع آن ایالت‌ها، استان‌ها، شهرها و روستاها.
از همان زمان، جهانیان به‌دنبال بهانه‌ای بودند تا با استفاده از هنر و استعداد خود یا خواص اقلیمیِ سرزمینشان زیستگاه خود را به شهرت جهانی برسانند. به همین دلیل است که با شنیدن نام برزیل به یاد قهوه و فوتبال می‌افتید، برج ایفل نماد شهر پاریس است، مکزیک را با خوراکی‌های تندش می‌شناسید و وین، پایتخت موسیقی جهان است.
کشور پهناور ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.
هر گوشه از این سرزمین زیبا مفتخر به هنر مردمانش یا شهره به خاک حاصل‌خیزش است؛ مشهد مزین به نام حضرت رضا(ع) است، کرمانشاه به بیستونش می‌نازد و باقلوا و قطابِ یزد شیرین است، مانند لهجهٔ مردمانش.
شمال، طبیعتی چشم‌نواز دارد و جنوبی که خلیجِ همیشه فارسش گنجینه‌ای غنی از انرژی‌های خدادادی را در خود جای داده است.
اما حساب یک تکه از این خاک جدا از سایر استان‌هاست:
«خطهٔ زرخیز فارس»
از شاه‌چراغ تا پیرمراد و شاه شجاع،
از شکوه تخت جمشید تا آتشکده‌های به‌جامانده از شاهان ساسانی و میراث جاودان خانِ زند،
از حافظ و سعدی تا شوریده و وصال و اهلی،
از خاتم و منبت تا گلیم و گبه، از باغ‌های روح‌نواز ارم و دلگشا تا دریاچهٔ نمک، بختگان‌ و پریشان، از مسقطیِ لاری و نانِ یوخه تا عرقیات مرکبات، از گرمای بالای ۴۰ درجهٔ لار و لامِرد تا یخبندانِ اقلید و آباده؛ همه و همه نام فارس را متمایز کرده‌اند از سایر بلاد.
به قول فریدون مشیری:
«آنچه خوبان همه دارند، تو یک‌جا داری؛
بی‌سبب نیست که در کنج دلم جا داری.»
تنها یک جای خالی در این ویترینِ پرطمطراق احساس می‌شد: «کتاب و فرهنگِ کتاب‌خوانی»
مردم شیراز و استان فارس، از دیرباز به‌عنوان مردمانی اهل ادب و هنر و فرهنگ شناخته می‌شدند. پس وقتی سازمان جهانی یونسکو تصمیم گرفت هر سال شهری را به‌عنوان پایتخت جهانی کتاب انتخاب کند، مسئولان کشورمان نیز به فکر انتخاب پایتخت کتاب ایران افتادند؛ و از همان نخستین دوره، نام شیراز همواره در میان شهرهای راه‌یافته به مراحل پایانی می‌درخشید تا اینکه در نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۸، شهر شیراز به‌عنوان ششمین پایتخت کتاب ایران انتخاب شد.
حال موزهٔ افتخارات شیراز تکمیل شده بود، اما انتخاب تنها یک شهر از استان پهناور فارس کافی به‌نظر نمی‌رسید.
پس این بار شهری کوچک از جنوبی‌ترین نقطهٔ استان کاری کرد کارستان؛ شهرستان اوز، در ششمین سال استقلال خود و با جمعیتی کمتر از ۵۰ هزار نفر، مفتخر به کسب عنوانی شد که شهرهای بزرگی مانند تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و … در حسرت رسیدن به چنین جایگاه فاخری هستند.
آن‌ها «تبدیلِ تهدید به فرصت» را به‌خوبی معنا کردند.
وقتی در سال ۱۴۰۲ طبیعت خشم خود را با زمین‌لرزه‌ای ۴.۷ ریشتری به مردم اوز نشان داد، آنان با کمک خیرینِ این شهر، شروع به ساختن و مرمتِ ویرانی‌ها کردند؛ اما با یک تفاوت ویژه نسبت به دیگر شهرها. آن‌ها در کنار ساختن سرپناه، مسجد، مدرسه و درمانگاه، از ساختن کتابخانه نیز غافل نشدند؛ چراکه می‌دانستند آن‌چه باعث رشد و بالندگی مردم و مایهٔ مباهات ایشان در آینده می‌شود، همانا فرهنگِ کتاب و کتاب‌خوانی است. پس کمترین حقِ چنین مردم روشن‌فکری، انتخاب به‌عنوان «پایتخت کتاب ایران» بود، جایگاهی بس رفیع و رشک‌برانگیز.
و اینک، نام پرافتخار فارس، به‌عنوان تنها استانی در کشور که شهرهایش دو بار مفتخر به کسب عنوان پایتخت کتاب ایران شده‌اند، در میان ۳۰ استان دیگرِ کشور عزیزمان می‌درخشد.
لازم به یادآوری است که شهر شیراز یک بار هم در سال ۲۰۲۰، به نمایندگی از کشور ایران، نامزدِ عنوان «پایتخت کتاب جهان» شد که در نهایت رقابت را به شهر کوالالامپور از کشور مالزی واگذار کرد. به امید روزی که شهرهای ایران، و به‌ویژه استان فارس، به‌عنوان پایتخت کتابِ جهان انتخاب شو