پیش‌بینی‌هایی برای صاحبان سرمایه در تالار شیشه‌ای، به نظر می‌رسد بازار سرمایه امسال شرایط ویژه‌تری را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کند، آنچه که موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران در آن به نکات مهمی توجه داشته باشند، پیش‌بینی‌هایی که صاحبان سرمایه با توجه به آن برای پیوستن یا خروج از سرمایه‌گذاری در تالار شیشه‌ای تصمیم‌گیری خواهند کرد.

وقایع‌نیوز: امیراشکان ترابی؛ با اتمام تعطیلات نوروزی و شروع روزهای کارهایی  ۱۴۰۳ به صورت رسمی، بازارهای مختلف در صدد هستند تا با ترسیم دورنماهای ارزنده‌ای  برای سرمایه‌گذارانشان نظر آنها را به خود جلب کنند.

این در حالی بوده در در میان این بازارها، بورس به دلیل فراز و نشیب‌های که در سال‌های اخیر پشت سرگذاشته است، شاید کار دشوارتری را برای متقاعد کردن صاحبان سرمایه، همچنین ماندن سهامداران در این بازار در پیش رو دارد.

استارت بورس با فشار عرضه و معاملات با دامنه منفی

این در حالی بوده که این بازار امروز از وقایع شب اخیر در دمشق نیز تاثیر پذیرفته و با رشد هیجانی نرخ ارز در بازارهای غیر رسمی مواجه شده است، آنچه که موجب قرمز پوش شاخص‌ها در تالار شیشه‌ای شد تا برخلاف سال قبل که بورس شروعی خوب را به ثبت رساند، این بار نمودارها برای سهامداران و سرمایه‌گذارانش راضی کننده نباشد و نتیجه آن استارت کاری این بازار با  فشار عرضه و معامله شدن سهام‌ها با دامنه‌ منفی مواجه شود.

هرچند که با نزدیک شدن با ساعت کار این بازار تا حدودی از فشار عرضه‌ کاسته شد تا بعضی از سهام‌ها معادلات متعادل تری داشته باشند، اما در نهایت شاخص کل بورس اوراق بهادار ریزش ۱۵ هزار و ۷۰۰ واحدی را به ثبت رساند و در این میان شاخص کل هم‌وزن هم ریزش ۱۰ هزار واحدی داشت و به ارتفاع ۷۵۹ هزار واحد رسید.

البته در این شرایط صندوق‌های طلای بورسی به طور کامل سبز پوش بودند که این امر نیز به روند صعودی نرخ ارزدر بازار غیر رسمی باز می‌گشت، ضمن اینکه بهای طلای جهانی هم حجم بالایی از معملات را به خود اختصاص داده بود.

تردید یا اقبال سرمایه‌گذاران؟

آنچه این پرسش را مطرح می‌کند که امسال چه پیش‌بینی می‌توان از روندکار بورس و اقبال سرمایه‌گذاران به آن داشت، چرا که اگرچه رفتارشناسی معامله‌گران در شروع سال‌ همواره به نوعی بیانگر این موضوع بوده است که سرمایه‌گذاران با هیجان بیشتر و  احتیاط کمتر قدم به تالار شیشه‌ای می‌گذارند، ولی با توجه به شرایط بازارهای جهانی، اتفاقات بین‌المللی به نظر می‎رسد نمی‌توان چنین آغازی را انتظار داشت و سایه تردید در ورود پول به بورس قوت بیشتری به خود خواهد گرفت.

علاوه براین شرایط قیمت‌ها در بازار جهانی هم بحثی است که باید به طور جدی به آن توجه داشت، زیرا صنایع فعال در بورس با تکیه بر دلار فعالیت دارند و این امر آنها را در برابر فراز و فرود بهای ارز در کشور همچنین نرخ‌های جهانی تاثیرپذیر خواهد کرد.

تحرکات جهانی و وسواس سهامداران

در این راستا تحلیلگران جهانی به این مقوله نیز پرداخته‌اند که با رسیدن تورم به حدود دو درصد در راستای اهداف فدرال رزرو، آمریکا باز هم می‌تواند به سمت کاهش نرخ بهره گام بردارد که این امر سیگنال مثبتی به کامودیتی‌محور‌ها مخابره خواهد کرد و بستری برای رشد میزان تقاضا خواهد شد.

به این ترتیب اتفاقات و تحرکات جهانی بحث مهمی است که روندکار و شرایط این بازار را رقم خواهد زد و موجب وسواس سهامدارانش خواهد شد. مواردی که محمد غفوری، کارشناس بازار سرمایه نیز در قالب ریسک‌های پیش روی بورس در سال جدید به آنها اشاره داشته است.

رقیبی سر سخت به نام سپرده بانکی

در این میان البته وی سود سپرده‌های بانکی نیز عاملی است که امسال می‎تواند بر روند معاملات و تابلوهای روزانه تالار شیشه‌ای اثرگذار باشد. زیرا باید توجه داشت که میانگین رقم‎های مربوط به سود‌های سپردها و  نرخ بهره به نوعی افزایشی‌ترین حالتش را تجربه می‌کند. ضمن اینکه به گفته غفوری  با توجه به اینکه سپرده بانکی برای سرمایه‌گذاران در زمره بازار‌های کم‌ریسک قرار دارد، نوسانات افزایشی می‌تواند نقدینگی سرمایه‌گذاران خرد را به سمت بانک‌ها هدایت کند.

پیش‌بینی ناپذیری اقتصاد کلان خطر یا جذابیت؟

از نظر داوود حسنی، کارشناس بازار سرمایه در اما  پیش‌بینی ناپذیری اقتصاد کلان هم خطری است بازار مذکور را تهدید می‌کند، هرچند که سیاست‌گذاران قادر خواهند بود با تغییر پارامتر‌های کلان اقتصاد بازار سرمایه را برای سرمایه گذارانش جذاب کند، بنابراین میتتوان اینگونه بیان کرد که بازار سرمایه اکنون در شرایطی کف قرار دارد و اگر بتواند با تدابیر اندیشیته شده به میزان نرخ تورم رشد را تجربه کند این امر قادر است وضعیت مطلوبی را در این بازار به همراه داشته باشد.

به هر حال باید عنوان کرد؛ هرچند بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه بر این باور هستند؛ بورس را می‎توان یکی از ارزنده‌ترین بازارها در اقتصاد کشور به شمار آورد، اما به نظر می‎رسد این رویکرد مدت‎های با اما و اگرهای بسیاری مواجه شده است، تا به آنجا که اگرچه در برهه‌های زمانی گاه و بی‌گاه این بازار شروع خوب و امیدوارکننده‎‌ای را برای سرمایه‌گذارانش تجربه کرده است، ولی در بازه زمانی نه چندان طولانی سیر صعودی نمودارها در آن متوقف، حتی نزولی شده است. آنچه که با مروری بر خبرهای چندساله اخیر درباره ریزش‌های شدید و سقوط ارزش سهام در این بازار شاهدش بودیم که موجب متضرر شدن سرمایه‌گذارانشان شد.

مروری بر آنچه که گذشت

مصداق بارز این امر روندی بود که در سال گذشته بازار سرمایه پشت سرگذاشت، چرا که تالار شیشه‌ای اگرچه در ابتدای سال، شیب صعودی امیدوارکننده‌ای را برای سهام‌داران و سرمایه گذارانش به تصویر کشید، آنچه که به مقوله سیاستگذاری باز می‌گشت که بانک مرکزی درباره تثبیت نرخ ارز نیمایی مدنظر قرار داد و نقدینگی را به سمت بورس هدایت کرد.

با این وجود مواردی مانند ابلاغیه‌‌هایی مربوط به کاهش ۵درصدی حد نصاب سهام با درآمد ثابت، اثرپذیری از مقوله کسری بودجه یا بروز تنش‌های بین‌المللی در منطقه از جمله جنگ غزه باعث شد تا بازار سرمایه دستخوش التهاب و تغییر مسیر شود.

وضعیتی که حسنی نیز به آن اشاره داشته است، با این توضیح که شروع روند تغییر در بهای فرمول بنزین پالایشی‌ها در دی ماه، سود پالایشی‌ها را ۲۰ همتی کاهش داد و این امر اثرگذاری قابل توجه ای در بازار مذکور داشت.

با این وجود شاید یکی از مهمترین عامل‌ها که ضربه سختی به بورس زد، افزایش ۳۰ درصدی نرخ بهره انتشار گواهی سپرده بود که نرخ بهره بدون ریسک را به ۳۴ درصد رساند. سرکوب نرخ دلار نیما در نیمه دوم سال هم بسترهای دیگری را برای ریزش در این بازار رقم زد به تدریج تقاضا برای سرمایه‌گذاری در آن روند نزولی در پیش گرفت. در نهایت اگرچه بورس تهران به دشواری فراوان با رشد ۱۱.۹۷درصدی همراه شد، اما کام سرمایه‌گذاران در روزهای پایانی سال  تلخ شد.

سیاست‌های انقباضی و کاهش گردش پول

در این میان اشاره به بحث دیگری نیز ضرورت دارد، اینکه سیاست‌های انقباضی در سال اخیر را باید تهدید بزرگی برای بورس دانست و چرا که به نوعی موجب شد با تدابیر اندیشیده شده در این راستا میزان گردش پول به کمترین حالت خود برسد، ضمن اینکه رشد تولید هم مخاطرات زیادی را تجربه کرد همراه بود.

حال اما برخی از کارشناسان از جمله غفوری تاکید دارند اهدافی که در راستای سیاست‌های انقباضی تعیین شده است ممکن است تا زمان تعیین رفع یا مدیریت تنش‌های حاکم بر روابط بین‌المللی کشورمان  قابل تحقق نباشند.

بنابراین اگر در سال جاری متولیان امر در زمینه سیاست‌های انقباضی پافشاری کنند، این روند ممکن است سیگنال منفی را برای بازار سهام به همراه داشته باشد. هرچند همانطور که پیش‌تر اشاره شد این بازار ریسک‌های دیگری را نیز پیش‌رو دارد که شاید پیش‌بینی درباره رفتار بازار و سرمایه‌گذارانش را دشوار خواهد کرد.