عبدالغفور مصطفایی -خبرنگار  شهر مردم

به گزارش وقایع نیوز به نقل از شهرمردم، در پی جایگاه برجسته شعر و ادب فارسی در میان ادبیات کلاسیک جهان و به مناسبت نام‌گذاری «روز شعر و ادب فارسی»، روزنامه «شهر مردم» در ادامه سلسله مطالب فرهنگی و ادبی خود، این بار با روایت بانوی شاعر و فعال فرهنگی، به بررسی و واکاوی این حوزه پرداخته است.

اعظم موسوی در پاسخ به پرسش خبرنگار «شهر مردم» درباره نقش «روز شعر و ادب فارسی» در اعتلای فرهنگ کشور گفت: این روز برای همه ما، به‌ویژه آنان که با احساس و خیال سروکار دارند و دل‌ها را با ادبیات شیرین فارسی می‌آرایند، فرصتی ارزشمند به شمار می‌آید تا بار دیگر به میراث گران‌سنگ شعر و ادب فارسی بنگریم؛ میراثی که طی قرن‌ها فرهنگ، اندیشه و عواطف ملت ایران را ثبت کرده و نسل‌های پیاپی را به تأمل، زیبایی‌شناسی و خودآگاهی فراخوانده است.

وی خاطرنشان کرد: ادب فارسی، از گذشتگان پرفروغ و قله‌های سخن تا روزگار معاصر، همواره آیینه‌ای از توانمندی این زبان در بیان عمیق‌ترین احساسات انسانی و بازتاب تجربه‌های زیستی بوده است. این زبان، با گنجینه‌ای از واژگان و ظرافت‌های بیانی، نه‌تنها فرهنگ و تاریخ ملت ایران را پاس داشته، بلکه بر ادب و اندیشه جهانی نیز اثرگذار بوده است.

موسوی افزود: پاسداشت این میراث، یادآور پیوند ناگسستنی ما با ریشه‌های فرهنگی و هویت ملی است؛ پیوندی که هرچند در گذر زمان دستخوش تغییرات اجتماعی و فناورانه می‌شود، اما هسته اصیل و پیام جاودان خود را حفظ می‌کند.

وی تصریح کرد: با وجود این، نام‌گذاری «روز شعر و ادب فارسی» به نام شهریار، هرچند نمادین و پرمعناست، نباید ما را از گستره‌ی وسیع دیگر شاعران برجسته معاصر و گذشته دور کند. تاریخ ادب فارسی، عرصه‌ حضور صداها، سبک‌ها و جهان‌بینی‌های متنوعی است که هر یک در تکمیل و غنا بخشیدن به این میراث، نقشی انکارناپذیر ایفا کرده‌اند.

موسوی تأکید کرد: امروز بیش از هر زمان دیگر، نیازمند نگاه جامع به این سرمایه ملی هستیم؛ نگاهی که هم جایگاه بزرگان را پاس بدارد و هم نسل‌های تازه را به آفرینش ادبی و نوآوری در چهارچوب زبان و فرهنگ ایرانی ترغیب کند.

این فعال فرهنگی در پاسخ به پرسشی درباره فراز و فرودهای ادبیات فارسی اظهار کرد: مرور کوتاهی بر پهنه گسترده، پُرافتخار و پُرفراز و نشیب این میراث کهن، نشان می‌دهد که هرچند نام شهریار ارجمند و اثرگذار است، اما توان دربرگرفتن تمامی این عرصه بی‌کران را ندارد. این نگاه نه برای کاستن از جایگاه شهریار، بلکه در جهت دعوت به نگاهی گسترده‌تر و جامع‌تر به این میراث مشترک است. تاریخ ادبیات فارسی سرشار از قافله‌سالاران بزرگی است که هر یک بنیان‌گذار مکتبی، گشاینده شیوه‌ای نو یا سرچشمه الهام نسل‌ها بوده‌اند؛ از حماسه‌سرایان سترگ تا عارفان وارسته، از شاعران لطیف‌طبع تا ادیبان نکته‌سنج، همه با بهره‌مندی از استعداد الهی خود سهمی ماندگار در تعالی زبان و فرهنگ فارسی ایفا کرده‌اند.

وی متذکر شد: فراتر از همه این مباحث، «روز شعر و ادب فارسی» فرصتی ارزشمند برای بازاندیشی جدی در مسیر حرکت شعر و ادب این سرزمین است؛ فرصتی برای شناسایی و پاسداشت میراثی گسترده که دربرگیرنده نام و یاد بسیاری از شاعران اثرگذار در تاریخ ادبیات ماست.

این فعال فرهنگی با بیان اینکه ادبیات فارسی، هم سنتی گران‌بها برای پاسداشت و هم زبانی زنده و پویاست که توان گشودن افق‌های تازه پیش روی جامعه را دارد، گفت: امروز همه ما وظیفه داریم با نگاهی تحلیلی، همراه با احترام به گذشته، مسیر بقا و پویایی این میراث ارزشمند را تداوم بخشیم؛ به‌ویژه در روزگاری که فضای ادبیات با چالش‌های تازه روبه‌روست.

وی افزود: هرچند امکانات دیجیتال و سهولت انتشار آثار، بستر ظهور صداهای نو را فراهم کرده، اما شتاب‌زدگی در تولید محتوا و تمرکز بیش از اندازه بر فرم، گاه از لطافت و ژرفای ادبیات می‌کاهد. برخی آثار تازه، با وجود ساختار قابل توجه، در بُعد معنا و پیام از توانایی لازم برای اثرگذاری واقعی بر مخاطب برخوردار نیستند.

موسوی بیان کرد: برای ما که دل در گرو ادبیات فارسی داریم، با واژه‌ها رؤیا ساخته‌ایم، اندیشه پرورده‌ایم، به احساسات‌مان معنا بخشیده‌ایم و لحظه‌های زندگی‌مان را با خواندن سطرهایی از این گنجینه روح‌افزا سپری کرده‌ایم، تلخ و اندوه‌بار است که شاهد بی‌توجهی به این میراث ماندگار باشیم؛ آن هم در حالی که گفتار، نوشتار و زبان ما، خواسته یا ناخواسته، به‌سوی معیارهایی غیر از این سرمایه کهن سوق داده می‌شود و ما بی‌آنکه واکنشی نشان دهیم، تنها تماشاگر باشیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره اهمیت زنده نگه‌داشتن شعر و ادب در دنیای صنعتی امروز گفت: باید به یاد داشت که حفظ روح شعر و ادب، ضرورتی انکارناپذیر است؛ روحی که در کالبد همه شاعران بزرگ، از نخستین تا واپسین، دمیده شده و به هیچ فرد یا نسل خاصی تعلق ندارد. این روح، میراث مشترک همه ما، بخشی از ادبیات ما و انعکاسی از هویت و جان جمعی ماست